Wash Trading là gì? Đây là vấn nạn của ngành giao dịch tài chính, nhất là đối với thị trường đông đảo người dùng như thị trường Forex, tiền điện tử. Để không mắc phải cái bẫy này, các bạn có cập nhật thông tin, kiến thức về nó. Hãy cùng Sanforex tìm hiểu rõ hơn về mối quan ngại của phần lớn nhà đầu tư, cũng như trả lời cho câu hỏi làm sao để không mắc phải nó thông qua bài viết này.
Wash Trading là gì?
Wash Trading là các giao dịch gây lũng đoạn thị trường, đây là khái niệm được sử dụng để miêu tả về việc cá nhân hoặc tổ chức tiến hành giao dịch cùng một sản phẩm tài chính trong một khoảng thời gian nhất định nhưng quyền sở hữu vẫn giữ nguyên như cũ.
Mục tiêu là để hình thành khối lượng giao dịch ảo, khiến thị trường biến động, làm gia tăng tính thanh khoản không có căn cứ và có khả năng ảnh hưởng đến giá sản phẩm mà thực tế lại không phản ánh theo đúng mức cung cầu trên thị trường.
Các cá nhân hoặc tổ chức tiến hành hành vi này, hay còn gọi là Wash Trade với âm mưu thao túng thị trường. Họ còn được biết đến với cái tên Wash trader.
Trong nhiều tình huống khác nhau, Wash Trading được tiến hành để tạo sự thu hút về một loại tài sản được xác định đang trở thành tâm điểm và đang được giao dịch nhiều hơn so với thực tế. VIệc đó khiến các nhà giao dịch lầm tưởng về loại tài sản này đang trở nên phổ biến và giá của nó sẽ gia tăng trong tương lai, khiến họ bị đánh lừa và thực hiện các giao dịch vội vàng.
Wash Trading bị xem là phạm pháp tại hầu hết các thị trường tài chính vì vi phạm các quy tắc giao dịch công bằng và trung thực. Những hành động này không chỉ lừa gạt các nhà giao dịch tài chính mà còn tạo nên những ảnh hưởng xấu đến thị trường.
Đối với thị trường Forex, các công cụ quản lý vẫn chưa được tối ưu hoàn toàn. Tuy nhiên các cơ quan chức năng hiện nay đang tập trung nhiều công sức hơn vào vấn đề được phát hiện và có biện pháp đối với những đối tượng đang ngấm ngầm tiến hành Wash Trading.
Nhằm đi sâu tìm hiểu kỹ thêm về phương thức Wash Trading là gì, hãy tiếp tục theo dõi các nội dung sau của bài viết này nhé.
Cách thức hoạt động của Wash Trading như thế nào?
Vậy cách thực hiện Wash Trade là gì? Cụ thể, các Wash trader sẽ thao túng thị trường bằng cách tạo nhiều tài khoản ảo và sử dụng nhiều cái tên khác hoàn toàn. Các tài khoản này sẽ xuất hiện trên cùng một hoặc nhiều nền tảng giao dịch.
Các cá nhân hoặc tổ chức này sẽ tiến hành giao dịch giữa các tài khoản với nhau, dựa trên khối lượng và giá trị giao dịch tương đương như trên thị trường. Khối lượng giao dịch có thể được mở rộng nhanh một cách dễ dàng để tạo ra tổng khối lượng giao dịch ảo số lượng lớn.
Dựa vào việc mở rộng khối lượng giao dịch, thị trường lại trở nên sôi động hơn bao giờ hết với các nhà giao dịch dựa trên độ thanh khoản cao. Từ đó dẫn đến khả năng thay đổi nhận thức của các nhà đầu tư đối với giá trị của nó và có thể xảy ra tình trạng thao túng thị trường.
Thông qua việc tạo ra các lệnh giao dịch mang tính thanh khoản giả đó, Wash trader có thể lợi dụng việc bán ra với giá trị cao hơn. Nhóm người này còn lợi dụng sự chênh lệch về khối lượng giao dịch nhằm thao túng, tìm cơ hội để đầu cơ và kiếm lời dựa trên cách thức giao dịch này.
Ví dụ minh họa về cách thao túng thị trường
Có thể ví dụ như một cặp tiền USD/CAD được sở hữu bởi một nhà đầu tư, người này muốn thu hút sự chú ý nhờ khối lượng giao dịch cao để gây ấn tượng với các nhà đầu tư khác, họ sẽ áp dụng phương pháp này để tăng giá trị của USD/CAD.
Bằng cách sử dụng cùng lúc hai tài khoản riêng biệt trên một sàn hoặc trên nhiều sàn giao dịch, nhóm này sẽ áp dụng việc mua nhiều lần USD/CAD bằng tài khoản 1, sau đó bán cho tài khoản 2. Thực chất cặp tiền đang giao dịch đó vẫn chỉ thuộc về một người dù cho đã có giao dịch xảy ra trên thị trường.
Các hoạt động này được tiến hành nhiều lần nhằm làm cho khối lượng giao dịch ảo xuất hiện, làm cho cặp tiền này tăng thêm vị thế và tầm ảnh hưởng của nó trên thị trường.
Cách để xác định hành vi Wash Trading
Đối với thị trường ngoại hối, vốn vẫn chưa đủ mạnh mẽ về khả năng quản lý, việc xác định được đó có phải Wash Trading hay không trở nên khó nhằn hơn bao giờ hết. Nhưng bỏ qua các yếu tố trên, vẫn sẽ có các biểu hiện để nhận biết hành vi gian dối này. Sau đây, các bạn có thể tìm hiểu về một số yếu tố để có thể dễ dàng nhận biết được Wash Trading:
Volume giao dịch tăng bất thường
Dấu hiệu để nhận biết Wash Trading có thể dễ dàng biết được thông qua việc khối lượng giao dịch của một cặp tiền nào đó gia tăng đến mức phi lý, khi chẳng hề có một trang thông tin chính thống nào đưa tin về nó cả.
Chẳng hạn như dự án PixBattle #1, đã tự quảng bá nó là trò chơi pixel đầu tiên trên Solana, bị đặt dấu hỏi về việc áp dụng chiến thuật thao túng thanh khoản. Nhiều user phát hiện rằng duy chỉ một NFT được mua đi bán lại liên tục cùng trong một ngày giữa hai địa chỉ. Đây đích thị là hành vi tạo ra volume giao dịch và lợi nhuận ảo nhằm câu kéo người mua.
Giá trị không thay đổi
Khi nhận thấy khối lượng giao dịch gia tăng một cách đáng ngờ nhưng lại không có sự thay đổi đáng kể nào về giá hoặc giá có sự bình ổn lạ thường, có thể xác định đó có thể là Wash Trading, vì khối lượng giao dịch đó không thể hiện được tính chính xác về nhu cầu trên thị trường thực.
Chẳng hạn như đồng Pepe coin (PEPE) có volume giao dịch tăng đột biến nhưng giá lại chỉ tăng 5%, đây có thể xem như là sự tăng trưởng giá đầy tiềm năng. Nhưng nếu khối lượng giao dịch tăng mạnh nhưng giá lại không có sự biến động nào, thì đây có thể chính là tín hiệu để nhận biết về Wash Trade.
Lệnh giao dịch bị trùng lặp
Còn một cách nữa để nhận diện Wash Trading chính là sự trùng lặp về số lượng cũng như giá trị giữa các giao dịch mua và bán.
Khi các con số hoàn toàn giống nhau thì có thể các giao dịch đó đã được thực hiện do một người hoặc một nhóm tổ chức với âm mưu thiết lập các khối lượng giao dịch cùng tính thanh khoản ảo.
Đồng thời việc giao dịch qua lại thường xuyên giữa các tài khoản giao dịch hoặc các giao dịch thường xuyên xuất hiện đầy bất thường cũng là những điều bạn phải đặc biệt lưu tâm để không sa vào tấm lưới đã được giăng sẵn của Wash Trader.
Khối lượng giao dịch giữa các sàn khác nhau
Wash Trading có nguy cơ xuất hiện lớn nhất khi có một lượng lớn khối lượng giao dịch đều là cùng một loại tài sản, nhưng lại có mức khác biệt đáng kể giữa các sàn giao dịch mà không có nguyên nhân cụ thể. Nhất là khi một sàn giao dịch nào đó lại có khối lượng giao dịch cao hơn rất nhiều so với các sàn khác.
Lượng thông tin ít ỏi, không chân thực
Nếu có khối lượng giao dịch tăng đáng ngờ từ một sàn giao dịch hoặc một loại cặp tiền nào đó mà chưa hề có tin tức xác thực từ bất cứ trang nào, đó dường như là tín hiệu để bạn nhận biết Wash Trade.
Nhằm ứng phó với những diễn biến bất ngờ trên thị trường, các nhà đầu tư phải có sự thận trọng và một cái đầu lạnh. Để biết được đâu là Wash Trading đòi hỏi nhà đầu tư phải có khả năng quan sát kỹ lưỡng và kiến thức sâu rộng về sự biến động của thị trường. Tránh giao dịch vào các loại tài sản khi đã suy đoán về việc nó là Wash Trading. Cùng với đó, việc không ngừng trau dồi và bổ sung thêm kiến thức chính là một cách khôn ngoan nhất để bảo vệ tài sản.
Điểm khác biệt giữa Wash Trading và Market Making
Wash Trading và Market Making sẽ tương đối giống nhau khi chỉ nhìn vào phương thức hoạt động của chúng. Thế nhưng, mục đích khi giao dịch chính là điểm mấu chốt để phân biệt chúng.
Trong khi Market Making lại đề cập đến việc giao dịch tài sản với tổng một khối lượng lớn trong cùng một thời gian nhưng lại giao dịch tại nhiều sàn khác nhau. Thì ngược lại, Wash Trading lại là hành vi mà các chủ thể tham gia giao dịch qua lại với nhau bằng chính các tài khoản khác của họ. Khi hành động này được thực hiện, các nhà đầu tư khác sẽ lầm tưởng về khối lượng giao dịch và sự biến động về giá trên thị trường. Hành vi này chẳng mang lại lợi ích gì trừ việc giăng bẫy những nhà đầu tư còn non trẻ.
>> Tìm hiểu thêm về nhà tạo lập thị trường – Market Maker là gì?
Để nắm chắc về sự khác nhau giữa Market Making và Wash Trading là gì, bạn hãy theo dõi bảng dưới đây:
Yếu tố | Wash Trading | Market Making |
Định nghĩa | Cùng lúc sử dụng nhiều tài khoản để tự giao dịch qua lại với chính mình, nhằm khiến thị trường trở nên sôi động hơn để dễ dàng chuộc lợi. | Cùng lúc đưa ra lệnh mua và bán để tăng cường tính thanh khoản thật sự của thị trường. |
Mục đích | Thao túng thị trường
Mang đến cảm giác rằng thị trường đang hoạt động rất tích cực và có tính thanh khoản cao để làm thay đổi giá cả hoặc khối lượng giao dịch. |
Kích thích thị trường
Mang đến tính thanh khoản để giúp thị trường hoạt động trơn tru hơn và giảm chênh lệch giữa giá mua và giá bán. |
Tính chất | Đầu cơ, gây lũng đoạn thị trường, tìm kiếm lợi ích riêng. | Vực dậy thị trường. |
Sự tác động | Ảnh hưởng tiêu cực
Làm giảm uy tín của sàn giao dịch, vi phạm về pháp lý. Khiến các trader có những quyết định đầu tư sai lầm. |
Ảnh hưởng tích cực
Gia tăng tính thanh khoản của thị trường và giảm biên độ giá mua bán, giúp các giao dịch diễn ra suôn sẻ hơn. |
Tính pháp lý | Không hợp pháp
Bị cấm tại nhiều quốc gia và khu vực, làm sai lệch thông tin thị trường và gây khó khăn cho việc giao dịch. |
Hợp pháp
Hợp pháp và rất hữu ích khi Market Marking giúp giá giao dịch ít biến động hơn, làm cho việc giao dịch trở nên dễ dàng hơn. |
Công cụ tiến hành | Tài khoản ảo
Sử dụng các tài khoản ảo hoặc giả để hoạt động mua bán qua lại với chính mình trong các sàn giao dịch. |
Tài khoản thực.
Áp dụng các công cụ và phương pháp phân tích kỹ thuật chuẩn xác để mang đến các quyết định giao dịch hiệu quả nhất. |
Wash Trading là một hành động đầu cơ với mục đích thao túng thị trường, với mục tiêu thu về lợi nhuận cho riêng mình và có những tác động xấu đến thị trường Forex. Từ đó. dẫn đến các quyết định đầu tư sai lầm cho các trader non trẻ, khiến họ mất lòng tin đối với việc tham gia hoạt động giao dịch trong các thị trường. Trái lại, đối với Market Making, đây được xem như hoạt động giúp cho thị trường trở nên suôn sẻ và dễ dàng hơn, cũng như cung cấp tính thanh khoản tốt hơn.
Điểm khác biệt giữa Wash Trading NFT với Ethereum và Bitcoin?
Hiện tại, sự theo dõi chặt chẽ với các hành vi Wash Trading đang được áp dụng đối với NFT, còn gọi là token không thể thay thế. Để nắm được phương thức Wash Trading đối với NFT, đầu tiên cần xem xét đến yếu tố nào đã tạo nên sự khác nhau giữa NFT và các loại coin như BTC và ETH.
Khởi nguồn bằng việc biết được định nghĩa về token có thể thay thế nhằm hiểu rõ hơn về NFT.Các tài sản này cũng có khả năng giao dịch giống như tiền pháp định. Giả sử như việc trao đổi qua lại giữa hai cá nhân với một hóa đơn trị giá $10 nhưng không ảnh hưởng đến giá trị của nó.
NFT là khác biệt nhất. Ví dụ, bất động sản chính là một loại tài sản độc nhất vô nhị. Có thể giải thích đó là, hai căn nhà có thể có cùng kết cấu nhưng mỗi căn lại có những chi tiết riêng và ở trong điều kiện khác nhau. Vì vậy, việc trao đổi chúng không chỉ là sự hoán chuyển giữa hai tài sản có cùng giá trị mà còn liên quan tới sự khác biệt về tính chất và điều kiện.
Với thị trường tiền điện tử, NFT không chỉ là một tài sản hữu hình, dễ lưu trữ mà còn là dữ liệu cá nhân có thể được lưu giữ như một blockchain. Số lượng NFT đang gia tăng cùng với xu hướng bùng nổ của ngành mua sắm và sưu tập.
Khi tạo ra một NFT, mong muốn khiến nó trở nên nổi bật và hấp dẫn đối với người mua để tăng giá trị cho nó là điều hiển nhiên. Tuy nhiên, điều này cũng tạo cơ hội cho các hoạt động giao dịch Wash Trading trong NFT.
NFT được Wash Trade khi bị giao dịch bởi cùng một người để tạo ra volume giao dịch và lợi nhuận ảo, nhằm mục đích đẩy giá lên cao. Quá trình này cho phép các Wash Trader kiểm soát cả giá mua và giá bán, từ đó họ có thể tự tạo ra sự chênh lệch với giá có lợi. Và điều này có thể làm nhiều lần mà họ không thất thoát gì cả.
Hậu quả từ việc thổi phồng giá này là những người mua sẽ bị cuốn vào việc mua NFT với giá cao hơn rất nhiều. Người tạo ra NFT sẽ thu lợi từ sự chênh lệch.
Chainalysis trong thời gian gần đây đã hoàn thành nghiên cứu về sự việc trên và truy ra được 110 địa chỉ ví đã thu được 8,9 triệu USD từ các hành vi Wash Trading.
Chiến lược tránh xa khỏi Wash Trading
Đối với các nhà đầu tư, có một thách thức không hề nhỏ với họ chính là làm sao để không rơi vào cái bẫy Wash Trading đã được giăng sẵn. Để giữ mình khỏi móng vuốt từ những kẻ xấu đang nhăm nhe muốn chuộc lợi từ Wash Trading, bạn có thể áp dụng các phương pháp và chiến lược sau đây:
Bổ sung thông tin về Wash Trading
Muốn hạn chế rủi ro, và nguy cơ đánh mất tài sản của mình vì Wash Trading, bạn cần có cho mình sự tỉnh táo khi đưa ra quyết định giao dịch, đừng vì lòng tham mà đánh mất tất cả.
Điều đầu tiên bạn cần làm là nắm bắt và hiểu biết ngọn nguồn mọi thông tin về Wash Trading là gì hay những hình thức hoạt động khác nhằm can thiệp vào thị trường để tự đề cao cảnh giác cho chính mình. Để có thể phát hiện ra những điểm lạ, bạn nên trang bị cho mình khả năng phân tích thị trường, chẳng hạn như khối lượng giao dịch quá lớn hoặc giá cả không được phản ánh chính xác so với tin tức hay phân tích của thị trường.
Nên đầu tư dựa trên lý trí và có chiến lược, đừng vì hiệu ứng đám đông và cái lợi trước mắt mà lại đưa ra quyết định. Với hội chứng FOMO, sẽ khiến các trader nhẹ dạ cả tin trở thành miếng mồi béo bở trong mắt các “con thú săn mồi”.
Sử dụng các công cụ phân tích kỹ thuật
Việc áp dụng các công cụ phân tích kỹ thuật kỹ càng sẽ giúp bạn thoát ra được khỏi cái bẫy từ Wash Trading. Khi sử dụng các công cụ, phương pháp chuẩn xác sẽ giúp bạn xác định được mọi loại giao dịch từ thị trường. Từ đó dễ dàng nhận ra đâu là các giao dịch gian dối và đâu là khối lượng giao dịch ảo, không có thực trên thị trường.
Chọn đúng hệ thống uy tín, đáng tin cậy để giao dịch
Điều đặc biệt quan trọng khi quyết định giao dịch là việc lựa chọn các sàn giao dịch uy tín, có thâm niên trong ngành. Bên cạnh đó, những sàn này đã được áp dụng các quy định, quy chế rõ ràng về các hành động thao túng gây lũng đoạn thị trường. Do đó, bạn sẽ có niềm tin hơn về tính công bằng, sự minh bạch trong suốt quá trình tham gia giao dịch trên sàn.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư
Một biến pháp tiếp theo hiệu quả trong việc phòng tránh Wash Trade đó là các nhà giao dịch nên phân chia danh mục đầu tư cho mình với tỷ lệ phù hợp. Bằng cách này, các nhà đầu tư sẽ hạn chế tối đa được các rủi ro thường trực đối với nguồn tài sản của mình từ Wash Trading.
Chú ý đến tin tức về thị trường
Cùng với việc thường xuyên theo dõi, cập nhật tin tức, thông tin mới nhất từ các trang chính thống, bạn có thể dễ dàng thay đổi, lựa chọn các chiến lược phù hợp với từng thời điểm. Cách này sẽ giúp bạn đảm bảo được khoản đầu tư của mình là chính xác và sẽ không mắc phải Wash Trading.
Wash Trading là lừa đảo đúng không?
Một câu hỏi được đặt ra đó là liệu Wash Trading có phải là một hình thức scam? Wash Trading chính xác là hành vi lừa đảo với mục đích từ các cá nhân, tổ chức là tạo ra sự thu hút về khối lượng giao dịch và biến động giá nhằm thao túng thị trường. Đây là hành động vi phạm pháp luật và sẽ bị trừng trị thích đáng để duy trì sự công bằng và tính minh bạch của thị trường.
Qua những kiến thức từ bài viết trên, Sanforex hy vọng bạn đã có đủ các thông tin chi tiết về Wash Trading là gì và có thể né được những cạm bẫy từ những âm mưu thao túng thị trường này. Có thể nói Wash Trading hiện đang là một hành vi tràn lan ngoài thị trường. Do đó, đòi hỏi các bạn trước khi tham gia vào thị trường, phải có kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn. Hãy theo dõi chúng tôi ngay hôm nay để cùng nhau tìm hiểu, cập nhật những tin tức mới mỗi ngày từ thị trường bạn nhé!
Xem thêm:
Tiền điện tử là gì? Cách giao dịch tiền điện tử tránh bẫy từ thị trường
Hệ luỵ khó lường từ sự kiện Bank Run và cách giải quyết
Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.