Renko chart là một trong những mô hình đặc biệt vì chúng được tạo ra từ những viên gạch thay vì các cây nến như thông thường. Dạng biểu đồ này sẽ giúp các nhà đầu tư lọc nhiễu trên thị trường và xác định những điểm đảo chiều quan trọng có thể xuất hiện. Vậy biểu đồ Renko là gì? Cách sử dụng như thế nào và giao dịch ra sao cho hiệu quả? Hãy cùng Forex Dictionary khám phá những điều thú vị về biểu đồ này bạn nhé.
Biểu đồ Renko là gì?
Renko chart là một phát minh từ Nhật Bản, song song với những biểu đồ nến Nhật truyền thống vốn thông dụng với các nhà đầu tư. Trong đó, từ “Renko” có nguồn gốc từ “Renka” của tiếng Nhật, tạm dịch là “gạch”. Nhìn sơ qua, biểu đồ Renko trông giống với biểu đồ Point and Figure (P&F). Thế nhưng, biểu đồ Renko không dùng cột X và O mà sử dụng các nến trông giống viên gạch, gọi là “gạch Renko”, hoặc khối/ hộp tượng trưng cho một chuyển động giá cụ thể.
So với những mẫu hình nến truyền thống của Nhật, biểu đồ Renko loại bỏ được phần thời gian khi tính toán. Trong đó, mỗi viên gạch trong mô hình sẽ được tạo ra khi giá đạt đến một khoảng cách nhất định bất kể mất bao nhiêu thời gian. Chẳng bạn bạn chọn kích thước gạch là 20 pips thì mỗi viên gạch sẽ chỉ xuất hiện khi giá di chuyển và tạo ra 20 pips, dù tăng hoặc giảm. Quá trình tạo ra một cây nến có thể chỉ mất vài phút, nhưng cũng có thể kéo dài đến hàng giờ đồng hồ.
Trong biểu đồ Renko không có phần râu nến, thời gian cũng thế nên chỉ còn những thanh nến được cố định biên độ. Vì vậy mà trader dễ dàng theo dõi Renko chart vì không có độ nhiễu. Đó cũng là ưu điểm lớn của biểu đồ này nên nó được khuyên dùng cho những trader giao dịch ngắn hạn. Các tín hiệu sẽ có ý nghĩa hơn trên các khung thời gian theo giờ, thay vì biểu đồ hàng ngày. Từ đó, trader xác định những điểm đảo chiều hay các đỉnh, các đáy cần quan tâm.
Công thức xác định mô hình nến Renko
Sau khi nắm được những khái niệm cơ bản về Renko chart là gì, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những nguyên tắc tạo ra một “viên gạch” trong biểu đồ này nhé.
Phương thức tạo ra Renko chart
Trước tiên, các bạn cần hiểu biểu đồ Renko được tạo ra dựa trên phương thức “xếp gạch”. Trong đó, bước đầu tiên là xác định kích thước của viên gạch. Các nhà đầu tư có thể tùy chỉnh kích thước của những viên gạch này dựa trên chuyển động của giá. Giả sử viên gạch có thể có kích thước là 30 pip, hoặc 50 pip…
Viên gạch tiếp theo trong Renko chart sẽ được tạo ra khi giá đã vượt qua kích thước của viên gạch trước đó và nó sẽ được xếp vào cột tiếp theo trong mô hình. Tuy nhiên, các giải cần nhà đầu tư cần lưu ý rằng chúng ta có thể chọn những khung thời gian khác nhau và giá đóng cửa của phiên giao dịch không ảnh hưởng đến việc một viên gạch có được tạo ra hay không.
Giả sử, chúng ta chọn khung thời gian ngày để xét và mỗi viên gạch sẽ có kích thước là 10 pip. Lúc này, cây nến tiếp theo ở xu hướng tăng chỉ được tạo ra nếu phiên giao dịch ngày kết thúc với giá đóng cửa cao hơn 10 pip so với nến trước đó.
Ví dụ minh họa
Để hiểu hơn về phương thức tạo ra cây nến trong mô hình Renko chart, chúng ta hãy xem một ví dụ với giá vàng. Trong đó, mỗi viên gạch sẽ có kích thước là 10 đô la.
- Trước tiên các nhà đầu tư hãy quan sát giá vàng của viên gạch được đánh dấu màu đỏ trong biểu đồ và khu vực giá tương ứng của biểu đồ nến thường được đặt ở bên cạnh. Khi đó, viên gạch màu xanh có mức giá dao động từ 1410 đô la cho đến 1420 đô la.
- Để một viên gạch màu xanh xuất hiện, mức giá đóng cửa phải cao hơn 1430 đô la, tức là cao hơn giá trị của một viên gạch. Thế nhưng, giá vàng không thể làm được điều này trong vòng bốn ngày liên tiếp, vì vậy chúng ta không còn viên gạch màu xanh nào được tạo ra cả.
- Tương tự như thế, để một viên gạch màu đỏ xuất hiện ở phía dưới thì giá đóng cửa phải thấp hơn 1400 đô la, tức là thấp hơn giá trị của một viên gạch trước đó. Tuy nhiên giá vàng cũng không làm được điều này trong vòng bốn ngày tiếp theo. Đến ngày thứ năm của phiên giao dịch, giá vàng mới tạo ra được một khoảng trống (gap) và mức giá đóng cửa thấp hơn 1390 đô la. Vì vậy viên gạch màu đỏ tiếp theo đã được hình thành. Các bạn cũng có thể quan sát được khoảng gap trên biểu đồ Renko.
Các đặc điểm chính của Renko chart
Biểu đồ Renko không phụ thuộc vào thời gian
Mặc dù biểu đồ Renko được vẽ trên trục thời gian thế nhưng yếu tố thời gian không ảnh hưởng đến sự hình thành của các nến trong mô hình. Trong đó, giá mới là yếu tố quan trọng tác động đến sự hình thành của các viên gạch trong mô hình. Thế nên, khoảng cách giữa các viên gạch trong mô hình không liên quan gì đến yếu tố thời gian. Một viên gạch trong Renko chart có thể hình thành chỉ trong 1 giờ, hay 1 ngày và thậm chí là một tháng để có thể xuất hiện.
Giá đóng cửa trong Renko chart
Đặc điểm tiếp theo cần lưu ý trong biểu đồ Renko là gì, đó chính là mức giá đóng cửa, cụ thể:
- Mô hình này thường chỉ sử dụng mức giá đóng cửa dựa trên khung thời gian đã chọn để xét. Ví dụ như các bạn sử dụng khung thời gian theo tuần thì các viên gạch sẽ hình thành dựa trên mức giá đóng cửa hàng tuần.
- Khi thị trường không có sự đảo chiều thì mức giá đóng cửa của viên gạch hiện tại cũng là mức giá mở cửa của viên đặt kế tiếp trong mô hình Renko. Khi một viên gạch được vẽ ra, điểm kết thúc của nó sẽ chính là điểm bắt đầu của viên gạch tiếp theo nếu giá duy trì một xu hướng.
Tăng và giảm kích thước của viên gạch trong biểu đồ Renko
Khi các nhà đầu tư tăng hoặc giảm kích thước của viên gạch thì sẽ tác động đến độ mịn của biểu đồ Renko. Cụ thể, một viên gạch có kích thước nhỏ hơn thì sẽ có nhiều biến động nhưng nó sẽ làm nổi bật quá trình đảo chiều của giá trong thời gian sớm hơn. Ngược lại, những viên gạch có kích thước lớn hơn cũng sẽ làm giảm số lần dao động và độ nhiễu của biểu đồ. Thế nên sẽ có độ trễ nhất định khi báo hiệu về sự đảo chiều của giá.
Góc của đường xu hướng không mang đến thông tin bổ sung
Với những nền tảng giao dịch khác nhau, khi vẽ biểu đồ Renko sẽ có những góc tạo ra bởi các đường xu hướng khác biệt. Thế nhưng sự khác nhau này không có ý nghĩa gì vì nguyên nhân là do kích thước của mỗi viên gạch trong biểu đồ, chứ không phải tác động của giá.
Mức giá cao hoặc thấp không được ghi lại
Dù cho giá có phía vỡ kích thước của viên gạch nhưng nếu mức giá đóng cửa không vượt qua được kích thước của viên gạch thì thông tin này sẽ không được ghi lại. Những dữ liệu này được hiển thị thông qua râu nến trong biểu đồ thường còn với Renko chart thì không.
Dấu thời gian (timestamp) của viên gạch
- Thời điểm viên gạch được vẽ sẽ được thể hiện thông qua dấu thời gian. Với những biểu đồ nến thông thường, khi một cây nến mở cửa vào 09:30 sáng trên biểu đồ 5 phút thì nó sẽ phản ánh mọi biến động của giá trong khoảng thời gian từ 09:30 sáng đến 09:34:59 sáng. Các cây nến sẽ được tạo ra thông qua giá mở cửa, cao, thấp và mức giá đóng cửa xuất hiện trong khoảng thời gian này. Thấy nhưng nếu một viên gạch được vẽ vào lúc 09:30 sáng trong Renko chart, tức là vào lúc 09:30 sáng, giá đã chuyển động một đoạn lớn hơn kích thước của viên gạch chứ không phản ánh điều gì về mặt thời gian.
- Nhiều viên gạch có thể sẽ có cùng dấu thời gian trên biểu đồ. Giả sử nếu một viên gạch có kích thước là 10 và giá tăng 100 trong vòng một phiên giao dịch. Khi đó, sẽ có liên tiếp 10 viên gạch được tạo ra trên biểu đồ Renko, trong khi với biểu đồ thông thường thì chúng ta chỉ có một thanh nến duy nhất mà thôi. Có thể vì đặc điểm này của Renko chart mà các nhà đầu tư thường thấy đường xu hướng dài khi dùng biểu đồ Renko, trong khi biểu đồ thường chưa tạo ra được xu hướng mới. Thế nên các bạn đừng vội phấn khích khi một đường xu hướng dài như thế này xuất hiện Vì có thể không có cơ hội giao dịch tiềm năng đối với những đường xu hướng dài như thế.
Chiều rộng của Renko chart sẽ có khác biệt theo ngày
Đó là vì yếu tố thời gian không tác động đến sự hình thành của các viên gạch trong biểu đồ Renko. Chẳng hạn như với khung thời gian 1 giờ, nếu xét biểu đồ thông thường thì chúng ta sẽ có 24 cây nến. Tuy nhiên số cây nến trong biểu đồ Renko sẽ khác và đặc điểm này có thể gây khó chịu với nhiều nhà đầu tư, nếu bạn đã quen với việc theo dõi thời gian.
Phân biệt nến Renko và nến Nhật
Như đã trình bày ở phần trên của bài viết, đặc điểm khác biệt rõ nhất giữa mô hình đến Nhật vào biểu đồ Renko chính là yếu tố thời gian. Mặc dù biểu đồ nến Renko vẫn sử dụng các trục thời gian và những khung thời gian khác nhau, nhưng các cây nến trong Renko chart chỉ phản ánh giá mà không đề cập đến thời gian hình thành một cây nến.
Điểm khác biệt tiếp theo ngoài yếu tố thời gian chính là việc cây nến Renko có kích thước đều nhau và không hề có sự xuất hiện của râu nến. Chính điểm này đã giúp biểu đồ Renko có vẻ ngoài gọn gàng, dễ quan sát và trực quan hơn nhiều so với những biểu đồ nến Nhật bình thường. Có thể nói đây là một ưu điểm quan trọng của biểu đồ Renko, đặc biệt là với những nhà đầu tư mới tiếp cận thị trường. Qua đó, họ sẽ không bị ngỡ ngàng bởi những cây nến rắc rối xuất hiện trong biểu đồ nến Nhật truyền thống.
Ưu điểm và hạn chế của Renko chart là gì?
Về ưu điểm
- Renko chart mang lại hiệu quả trong việc tìm ra các mức hỗ trợ và kháng cự hơn so với những biểu đồ Nhật thông thường. Khi một xu hướng mạnh xuất hiện, các nhà giao dịch theo Renko chart có thể giao dịch theo xu hướng đó trong một khoảng thời gian dài trước khi viên gạch tiếp theo xuất hiện theo hướng ngược lại.
- Nếu bạn làm một nhà đầu tư mới gia nhập vào thị trường thì biểu đồ Renko là một công cụ lý tưởng để quan sát rõ các xu hướng cơ bản. Vì quan sát các biểu đồ nến Nhật thông thường sẽ rắc rối hơn.
- Thông qua việc sử dụng biểu đồ Renko, các nhà đầu tư có thể rèn luyện tính kiên nhẫn. Trong khoảng thời gian chờ đợi các viên gạch đổi màu, các bạn sẽ có nhiều cơ hội giao dịch nếu quan sát biểu đồ thông thường trong khung thời gian thấp và trader dễ bị cuốn theo những giao dịch có tần suất cao.
- Vì biểu đồ bỏ qua yếu tố thời gian, thế nên bạn sẽ ít bị cám dỗ hơn trong quá trình ra quyết định khi tuân theo một bộ quy tắc nghiêm ngặt với Renko chart. Ngoài ra biểu đồ cũng khá đơn giản nên các trader có thể quản lý rủi ro một cách dễ dàng. Bạn có thể đặt ra cho mình một vài quy tắc, chỉ tham gia giao dịch khi các viên gạch đổi màu và thoát lệnh khi các viên gạch quay trở về màu ban đầu. Bên cạnh đó, các bạn cũng có thể dựa vào giá mở cửa của viên gạch gần nhất để cắt lỗ và chuyển mức cắt lỗ nếu thị trường di chuyển.
Về nhược điểm
- Loại bỏ yếu tố thời gian ra khỏi biểu đồ nến Renko là điểm mạnh nhưng cũng là hạn chế của biểu đồ này. Vì thiếu yếu tố thời gian trên biểu đồ, thế nên Renko chart không mô tả chi tiết biến động của giá như biểu đồ nến hoặc biểu đồ thanh. Chẳng hạn như khi một cổ phiếu đã xuất hiện trong một thời gian dài, có thể chỉ được phản ánh thông qua một viên gạch duy nhất. Chính vì thế, nó không thể mô tả được tất cả những biến động đã xảy ra trong thời gian đó. Điều này có thể là bất lợi cho nhiều nhà đầu tư.
- Ngoài ra các mức giá cao nhất và mức giá thấp nhất cũng bị loại bỏ bởi biểu đồ Renko chỉ quan tâm đến mức giá đóng cửa. Thế nên nhiều dữ liệu về giá đã bị bỏ qua do mức giá cao và thấp có thể khác biệt rất nhiều so với mức giá đóng cửa của nến Renko. Mặc dù sử dụng giá đóng cửa sẽ giảm nhiễu, nhưng các nhà đầu tư có thể sẽ bỏ lỡ cảnh báo rằng giá có thể đã tạo ra những đột phá vỡ đáng kể trước khi những viên gạch mới được tạo ra.
- Bên cạnh đó, Renko chart được tạo ra để thuận theo xu hướng chung trên thị trường nên biểu đồ có thể cung cấp tín hiệu sai khi màu của các viên gạch thay đổi quá sớm. Điều này có thể tạo ra hiệu ứng máy cưa (whipsaw effect). Nên các nhà đầu tư cần kết hợp Renko chart với những phân tích kỹ thuật khác để củng cố tín hiệu.
Cách giao dịch với Renko chart hiệu quả
Nhìn chung, Renko chart rất dễ sử dụng thông qua hai chiến lược như sau:
- Biểu đồ Renko cung cấp tín hiệu chủ yếu thông qua sự thay đổi trong màu của viên gạch: khi viên gạch đổi màu từ màu xanh sang đỏ hoặc ngược lại sẽ phản ánh khả năng đảo chiều của xu hướng. Mặc dù đôi khi biểu đồ Renko cung cấp tín hiệu vào giai giai đoạn cuối của xu hướng ngắn hạn nhưng đa phần Renko chart đều giúp các nhà đầu tư bắt kịp những xu hướng lớn trên thị trường.
- Những chiến lược liên quan đến phá vỡ giá: biểu đồ Renko cung cấp cho các nhà đầu tư mức hỗ trợ và kháng cự quan trọng. Khi giá phá vỡ các mức này, các bạn có thể kỳ vọng thị trường tạo ra biến động mạnh theo hướng đó. Ngoài ra, chúng ta còn có thể phát hiện những phân kỳ nhỏ giữa giá và các chỉ báo dao động thông qua biểu đồ Renko chẳng hạn như RSI.
Giao dịch theo tín hiệu đảo chiều
Như đã đề cập, yếu tố giá đã được giản lược trong biểu đồ Renko nên các bạn dễ dàng nắm bắt xu hướng và tín hiệu đảo chiều của thị trường. Hình minh họa dưới đây cho thấy biểu đồ Renko được xét ở khung thời gian D1 của cặp tiền BTC/USD.
Vào lệnh mua
Theo đó tín hiệu chính ở đây là khi một nến có màu đối lập với xu hướng hiện tại xuất hiện. Cụ thể, sau một loạt viên gạch màu đỏ xuất hiện vào tháng hai, một viên gạch màu xanh đã hình thành. Khi viên gạch đó có mức giá đóng cửa là 7583,84 đô la thì các bạn có thể thực hiện một lệnh mua. Ngoài ra, bạn cũng có thể giữ vững vị thế đó cho đến khi các viên gạch màu xanh vẫn còn xuất hiện trên biểu đồ.
Tín hiệu đóng lệnh là khi một viên gạch màu đỏ đầu tiên hình thành. Cụ thể, nó xuất hiện trên biểu đồ Renko vào cuối tháng hai có mức giá đóng cửa là 10341,6 đô la. Qua đó lợi nhuận tạo ra cho mỗi BTC là 2800 đô la.
Vào lệnh bán
Các bạn cũng có thể thực hiện chiến lược bán khống khi một viên gạch màu đỏ xuất hiện sau một loạt viên gạch màu xanh và giữ lệnh cho đến khi viên gạch màu xanh trở lại.
Vào đầu tháng 3, chúng ta có một tín hiệu bán với mức giá vào lệnh là 10.686,32 đô la. Nếu thị trường tiếp tục giảm đến khi nến màu xanh xuất hiện với giá đóng cửa là 8618 đô la thì các bạn có thể mang về lợi nhuận hơn 2000 đô la cho mỗi bitcoin.
Các bạn nên backtest với nhiều thiết lập khác nhau, cũng như điều chỉnh kích thước các nến, hoặc chờ tín hiệu xác nhận mạnh để củng cố dữ liệu trước khi ra quyết định giao dịch để tránh những tín hiệu giả.
Giao dịch đảo chiều ở mức hỗ trợ và kháng cự
Một phương pháp giao dịch khác có tín hiệu giao dịch đáng tin cậy hơn đó là chúng ta sẽ giao dịch đảo chiều tại các mức hỗ trợ và kháng cự quan trọng. Ngoài ra, các bạn cũng có thể kiên nhẫn chờ đến khi hai viên gạch tạo ra theo hướng ngược chiều với xu hướng hiện tại trước khi đóng lệnh hoặc thực hiện một vị thế mới.
Chẳng hạn như hình minh họa phía trên cho thấy một ví dụ về tín hiệu sẽ hình thành trong một xu hướng tăng mạnh. Khi đó, một viên gạch Renko có màu đỏ đã xuất hiện, thế nhưng xu hướng tăng vẫn được duy trì. Các bạn có thể theo dõi những tín hiệu khác trong ví dụ phía trên để hiểu rõ lý do vì sao chúng ta nên đợi xác nhận, khi một viên gạch Renko trên biểu đồ hình thành trong xu hướng ngược với xu hướng chính trước khi ra quyết định giao dịch. Cách đơn giản nhất để tạo ra được xác nhận đó là chờ đến khi hai viên gạch xuất hiện ngược lại với xu hướng chính thay vì một viên gạch.
Mức hỗ trợ và kháng cự trên Renko chart
Thiết lập ngưỡng hỗ trợ và kháng cự từ Renko chart
Renko chart sẽ giúp các nhà đầu tư dễ dàng xác định các mức hỗ trợ và kháng cự. Hình minh họa dưới đây sẽ cho bạn thấy cách sử dụng Renko chart để thiết lập biểu đồ hỗ trợ và kháng cự.
Các bạn có thể thấy, chúng ta có một chính với mức giá là 276 đô la. Thị trường lúc này đã phá vỡ mức kháng cự này một chút nhưng không thể duy trì được lâu. Thế nhưng, có thể xem đây là một tín hiệu mà giá có thể phá vỡ các ngưỡng kháng cự. Sau đó, giá đã thật sự phá vỡ mức kháng từ này.
Sau khi bị giá phá vỡ thì mức kháng cự 276 đô la ban đầu đã trở thành ngưỡng hỗ trợ. Có thể thấy rằng, giá đã chạm vào mức hỗ trợ này vào đầu tháng bảy khi cặp tiền ETH/ USD giảm từ đỉnh xuống mức này rồi bật lên tăng trở lại.
Tuy nhiên, mức hỗ trợ này lại bị sẽ phá vỡ một lần nữa vào đầu tháng bảy và trở thành mức kháng cự. Thông qua việc giá quay trở lại kiểm tra mức giá này ngay sau đó đã mang đến cơ hội lý tưởng để vào lệnh bán cặp tiền ETH/ USD cho các nhà đầu tư.
Giao dịch theo tín hiệu phá vỡ
Bên cạnh chiến lược giao dịch đảo chiều trên Renko chart, chúng ta cũng có thể giao dịch theo tín hiệu phá vỡ tương tự như những biểu đồ nến thông thường khác. Cụ thể, khi giá phá vỡ thành công một đỉnh hay đáy cũ với một loạt nến cùng màu thì các bạn có thể vào lệnh theo hướng phá vỡ của giá.
Các trader cũng có thể nhìn thấy sự xuất hiện của nhiều mô hình giá trong biểu đồ Renko như những biểu đồ nến thông thường khác. Trong đó, có thể kể đến những mô hình thông dụng như mô hình đầu và vai, đáy đôi và đỉnh đôi… Qua đó, các bạn sẽ tìm ra cơ hội giao dịch tuyệt vời.
Cách cài đặt biểu đồ nến Renko trên nền tảng MT4
Biểu đồ nến Renko không được thiết lập sẵn trên MT4 nên các bạn có thể tìm và download biểu đồ này tương tự như chỉ báo thông thường. Sau khi hoàn tất quá trình tải về và cài đặt, biểu đồ nến Renko có thể được sử dụng tương tự như các chỉ báo khác chứ không thể thay thế hoàn toàn những mô hình nến truyền thống.
Ngoài ra, các bạn cũng có thể tùy chỉnh các thông số của biểu đồ theo ý của mình chẳng hạn như kích thước của các viên gạch, hay khung thời gian giao dịch yêu thích. Hãy dành thời gian thực hành với nhiều thiết lập khác nhau để có thể tìm ra được những thông số phù hợp với chiến lược giao dịch của bạn nhất. Từ đó tối ưu hiệu quả giao dịch với biểu đồ này.
Renko chart là một trợ thủ không thể thiếu với nhiều trader khi xác định xu hướng và tín hiệu đảo chiều. Đặc biệt là khi được kết hợp với biểu đồ Heikin Ashi, Renko chart sẽ mang đến những tín hiệu đáng tin cậy và nâng xác suất giao dịch thành công. Chúc các bạn giao dịch thành công.
Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.