Nến Evening Star là một trong những trợ thủ đắc lực giúp trader phân tích và dự đoán tâm lý của thị trường. Đặc biệt là với những trader theo đuổi phong cách price action thì không thể thiếu nến Evening Star. Vậy nến Evening Star là gì? Đặc điểm nhận dạng của nến Evening Star ra sao? Nến Evening Star có những biến thể nào? Hãy cùng Forex Dictionary tìm hiểu cụ thể hơn về mô hình nến đảo chiều này bạn nhé.
Nến Evening Star là gì?
Nến Evening Star dịch sang tiếng Việt là mô hình nến Sao Hôm. Đây là loại mô hình nến đảo chiều báo hiệu thị trường có khả năng đảo chiều từ tăng sang giảm. Bạn sẽ thường thấy Evening Star xuất hiện trong giai đoạn cuối của xu hướng tăng. Về cấu tạo, mô hình nến Evening Star hoàn chỉnh sẽ có sự được kết hợp từ 3 cây nến. Trong đó, nến đầu tiên sẽ là nến tăng khá lớn, nến ở giữa có thể là nến tăng hoặc giảm và nến cuối cùng phải là nến giảm lớn. Ngoài ra, mô hình nến sao hôm còn cung cấp tín hiệu giá có thể giảm dần.
Đặc điểm nhận diện mô hình nến Evening Star là gì?
Đặc điểm chung của mô hình nến sao hôm
Hầu hết các mẫu hình Evening Star trên thị trường Forex, chứng khoán, hoặc giao dịch quyền chọn nhị phân đều sẽ mang những đặc điểm chung như sau:
- Nến đầu tiên trong mô hình là nến Bullish tăng giá và phần thân có kích thước lớn.
- Nến ở giữa có phần thân khá nhỏ, tương tự như nến Doji, hoặc nến Spinning Top vậy.
- Nến cuối cùng trong mô hình là nến Bearish có giá đóng cửa nằm ở vị trí thấp hơn so với 1/2 thân nến thứ 1.
Đặc điểm của nến Evening Star trong thị trường Forex
Bên cạnh những đặc điểm chung về cấu tạo, mẫu hình nến sao hôm trong thị trường Forex sẽ có một vài điểm khác biệt để nhận diện như sau:
- Nến thứ 2 trong mô hình có thể là một trong 3 nến sau: nến Doji, nến Spinning Top, hoặc nến Shooting Star.
- Nến ở giữa không nhất thiết phải tạo ra khoảng trống (gap) hoặc tách biệt với 2 nến còn lại trong mô hình.
- Giá mở cửa của nến cuối cùng (nến Bearish) phải nằm ở vị trí cao hơn so với giá đóng cửa của nến thứ 2. Đồng thời, giá đóng cửa của cây nến cuối cùng trong cụm phải nằm thấp hơn mức 50% của nến thứ nhất.
Đặc điểm của nến Evening Star trong các thị trường còn lại
Cũng như mô hình nến Evening Star trong thị trường Forex, mẫu nến sao hôm ở các thị trường khác như chứng khoán cũng phải tuân thủ điều kiện bộ 3 nến. Tuy nhiên, sẽ có một vài đặc điểm khác biệt như sau:
- Nến ở giữa trong cụm có phần thân khá nhỏ, tương tự như nến Doji, hoặc nến Spinning Top vậy.
- So với nến đầu tiên và nến cuối cùng trong mô hình, nến ở giữa có sự tách biệt.
- Nến cuối cùng trong cụm nến không nhất thiết phải thỏa mãn điều kiện giá mở cửa cao hơn mức giá đóng cửa của nến thứ nhất. Đơn giản, chỉ cần nến thứ 3 chệch hướng xuống từ nến ở giữa vào thân nến đầu tiên, với mức giá đóng cửa nằm dưới 1/2 so với thân nến thứ nhất.
Lưu ý: Sẽ có lúc các trader thấy mô hình nến Evening Star trong thị trường Forex có nến thứ 2 tách biệt, tương tự với các thị trường khác. Đặc điểm này ít khi gặp với thị trường Forex, nhưng khi nó xuất hiện thì thường là dấu hiệu giảm mạnh.
Mô hình nến Evening Star có ý nghĩa là gì?
Bên cạnh việc tìm hiểu nến Evening Star là gì, trader cũng cần nắm rõ ý nghĩa giao dịch mà mô hình này mang lại. Vì sự hình thành của mỗi cây nến trong cụm đều mang đến tín hiệu về diễn biến tâm lý trên thị trường, cụ thể:
- Nến đầu tiên có màu xanh và phần thân dài cho biết phe mua đang giữ thế chủ động. Khi đó, giá đang trên đà tăng mạnh mẽ.
- Nến ở giữa mô hình thể hiện phe bán đang cố gắng cân bằng lại thị trường và phá bỏ sự kìm hãm từ phe mua.
- Khi trader nhìn thấy khoảng trống giữa nến thứ 2 và nến thứ 1 được tạo thành thì nguy cơ đảo chiều đã xuất hiện.
- Tương tự như thế, việc khoảng trống xuất hiện giữa nến thứ 2 và nến cuối cùng cung cấp tín hiệu đảo chiều mạnh mẽ.
- Sự hình thành của cây nến thứ 3 trong cụm thể hiện rằng phe bán đang chiếm thế chủ động trên thị trường và lực bán ngày một mạnh mẽ hơn.
- Trong quá trình quan sát mô hình nến sao hôm, các bạn chỉ cần tập trung theo dõi phần thân nến và đuôi nến của mỗi cây nến trong mô hình. Theo đó, cây nến nào có kích thước phần thân càng lớn thì lực đảo chiều sẽ càng mạnh mẽ và ngược lại.
Một vài mô hình nến Evening Star thường gặp
Thực ra, mô hình nến Evening Star trên thị trường có nhiều biến thể khác nhau, chứ không đơn thuần với 3 cây nến dễ nhận diện như đã trình bày. Thế nên, trader cần tìm hiểu một số biến thể phổ biến của mô hình nến sao hôm để không lỡ mất cơ hội đầu tư lý tưởng. Cụ thể:
Mô hình nến Sao Hôm lùn
Biến thể đầu tiên mà Forex Dictionary muốn giới thiệu đến bạn là mô hình nến Sao Hôm lùn. Để nhận diện được mô hình này, trader sẽ quan sát cây nến thứ hai trong cụm theo 2 trường hợp sau:
- Nến thứ hai có màu đỏ và là nến giảm: Thông qua hình minh họa phía dưới, trader có thể thấy giá đóng cửa của nến ở giữa và giá đóng cửa của nến thứ 1 bằng với nhau. Tuy nhiên, giá đóng cửa của nến thứ 2 sẽ không bao giờ nằm dưới giá đóng cửa của nến thứ nhất.
- Nến thứ hai có màu xanh và là nến tăng: Thông qua hình minh họa phía dưới, trader có thể thấy giá đóng cửa của nến ở giữa và giá đóng cửa của nến thứ 1 bằng với nhau. Cũng như trường hợp đầu tiên, giá đóng cửa của nến thứ 2 sẽ không thấp hơn giá đóng cửa của nến đầu tiên.
Mô hình nến Sao Hôm mạnh
Đối với mô hình nến Sao Hôm mạnh, trader sẽ nhận diện bằng cách quan sát giá đóng cửa của cây nến thứ 3. Theo đó, giá đóng cửa của cây nến cuối cùng sẽ thấp hơn so với giá mở cửa của nến thứ đầu tiên. Qua đó, phản ánh sức mạnh hiện tại của phe bán đang áp đảo phe mua.
Nếu có trường hợp nến tạo thành sau mô hình Heavy Evening Star có giá đóng cửa thấp hơn so với nến cuối cùng trong cụm, thì các trader có thể chắc chắn với nhận định xu hướng đang đảo chiều và đi xuống mạnh mẽ.
Nến Sao Hôm xa
Với mô hình nến Sao Hôm xa thì trader có thể nhận diện thông qua cây nến ở giữa có hình dạng tương tự như nến Doji. Tức là nến thứ 2 trong cụm gần như không có thân nến, hoặc chỉ là 1 đoạn nằm ngang rất mỏng vì nến thứ 2 có giá mở cửa và giá đóng cửa bằng nhau. Ngoài ra, phần đuôi của nến thứ 2 trong mô hình nến Sao Hôm cũng rất ngắn.
Mô hình nến Sao Hôm cao
Một biến thể khác của mô hình nến Evening Star mà chúng tôi muốn giới thiệu đến các bạn là nến Sao Hôm cao, hay còn gọi là mô hình High Evening Star. Về cấu trúc, mô hình này có giá mở cửa của nến thứ 2 cao hơn so với mức giá đóng cửa của nến thứ nhất. Đồng thời tạo ra một khoảng trống tách biệt với 2 nến còn lại trong mô hình.
Mô hình nến Bắn Sao
Tiếp theo là mô hình nến Bắn Sao, hay còn được gọi là Shooting Evening Star. Với biến thể này, trader sẽ thấy bóng nến dưới của nến thứ 2 có kích thước khá dài, tạo ra hình dạng như một ngôi sao vút lên vậy. Đó cũng là lý do biến thể này được gọi là mô hình nến Bắn Sao. Ngoài ra, việc nến giữa có màu gì không phải là vấn đề chính đối với mô hình này. Đó là do lực bán ở nến cuối cùng mới đóng vai trò quyết định.
Mô hình nến Sao Hôm rơi
Mô hình nến Dropping Evening Star, hay mô hình nến Sao Hôm rơi có cấu tạo ngược lại với mô hình nến Shooting Evening Star. Tức là cây nến thứ 2 của mô hình nến Sao Hôm rơi có phần bóng nến trên khá dài, trông giống như ngôi sao đang rơi từ trên xuống vậy.
Cũng như mô hình nến Shooting Evening Star, mô hình nến Sao Hôm rơi không quan trọng màu sắc của cây nến thứ 2 mà tập trung vào nến thứ 3. Vì lực bán ở cây nến cuối cùng mới giữ vai trò quyết định.
Một vài biến thể khác của mô hình Evening Star
- Trường hợp 1: Cây nến đầu tiên có phần thân không dài như mô hình tiêu chuẩn, nhưng khi quan sát cả thân nến và đuôi nến thì vẫn tạo thành một cây nến rất dài. Chính đặc điểm này đã khiến cây nến thứ 1 có hình dáng như được bắn lên.
- Trường hợp 2: Cũng như trường hợp 1, phần thân nến của cây nến cuối cùng không quá dài, nhưng khi quan sát tổng thể, nến này vẫn là một cây nến dài. Ngoài ra, nến cuối cùng có giá đóng cửa đáp ứng điều kiện thấp hơn 1/2 thân nến đầu tiên.
Ví dụ về nến Evening Star
Khi quan sát biểu đồ, nhà đầu tư có thể nhận ra rằng cặp tiền EURUSD trên khung M5 hiện đang có một mô hình Evening Star hình thành từ các cụm nến 1, 2 và 3 như đã được đánh số. Thực tế, đôi khi chiều dài của nến thứ ba có thể không hoàn toàn nhấn chìm vào nến số 1, nhưng nếu nến này có chiều dài quá 50% của thân của nến 1, thì nó vẫn được coi là một tín hiệu đảo chiều.
Điều quan trọng là dù chỉ trên khung thời gian M5 những cặp tiền EURUSD đã giảm hơn 40 pip sau khi mô hình Evening Star được hình thành. Điều này làm cho sức mạnh của mô hình Evening Star trở nên rõ ràng và đáng gờm.
Các bước cài đặt mô hình nến Evening Star trên Trading View
Bước đầu tiên trong quá trình cài đặt mô hình nến Evening Star ở bất kỳ nền tảng nào luôn là tạo tài khoản, đăng nhập và mở chart. Cụ thể:
Bước 1: Sau khi đăng ký tài khoản tại Trading View thì trader đăng nhập và nhấn chọn ô “Biểu đồ” để mở phần chart phân tích.
Bước 2: Sau khi xuất hiện phần chart, trader lần lượt chọn biểu tượng Fx trên thanh công cụ, rồi điền chữ “Evening” trên ô tìm kiếm và chọn 1 trong 2 chỉ báo, hoặc sử dụng cả 2 chỉ báo như hình minh họa.
Bước 4: Như đã trình bày ở phần trên của bài viết, mô hình nến Evening Star có khá nhiều biến thể khác nhau nên việc bỏ lỡ tín hiệu là tình huống thường gặp. Thế nên, để giảm thiểu tình trạng này thì trader nên cài đặt chỉ báo All Candlestick Patterns, loại chỉ báo tích hợp nhiều mô hình khác nhau. Qua đó, trader có thể nhận diện được mô hình nến đảo chiều, hay mô hình nến tiếp diễn tiềm năng. Quá trình cài đặt bao gồm các bước như sau:
- Chọn biểu tượng Fx trên thanh công cụ trên cùng
- Nhập dòng chữ “All Candlestick Patterns” vào thanh tìm kiếm và nhấn chọn ô đầu tiên khi có kết quả.
Những thời điểm giao dịch với mô hình Evening Star
Khung thời gian lý tưởng
Bài viết sẽ lần lượt trình bày một vài khung thời gian khác nhau, dựa trên từng phong cách giao dịch để trader dễ dàng theo dõi. Trong đó, khung thời gian H4 và D1 là 2 thời điểm giao dịch mang về nhiều lợi nhuận nhất. Bên cạnh đó, giao dịch với khung thời gian W1 cũng có thể đạt được mức lợi nhuận hơn 1.000 pips.
Khung M1 – 1 phút
Khung thời gian M1 sẽ là lựa chọn lý tưởng đối với các nhà giao dịch ngoại hối do spread thấp và biến động liên tục. Đối với khung thời gian này, thì trader nên chọn tài sản giao dịch là vàng – GBP/ USD, hoặc giao dịch trên những cặp tiền sở hữu biên độ dao động mạnh. Ngoài ra, các trader sử dụng phương pháp Giao dịch siêu ngắn, hay còn gọi là phong cách Scalping thì nên cân nhắc khung M1 này. Khi đó, tài khoản chỉ cần một mức spread rất thấp, dao động trong khoảng bé hơn 0.5 pips. Bên cạnh đó, mục tiêu của các bạn thường sẽ dao động trong khoảng 10 đến 20 pips.
Khung M5 – Khung H1
Đây là khung thời gian giao dịch mô hình nến Sao Hôm được nhiều trader theo đuổi phong cách Giao dịch trong ngày (Intraday) yêu thích. Các trader này thường có mục tiêu tối thiểu là 20 pips, cùng với mức tối đa bằng biên độ ATR trong chu kỳ 14. Khung thời gian này có thể áp dụng với mọi cặp tiền trên thị trường. Thế nhưng, khung M5 – H1 không hẳn là một lựa chọn tốt đối với giao dịch CFDs. Hơn nữa, với chứng khoán cơ sở Việt Nam thì khung thời gian này tuyệt đối không được dùng, ngoại trừ việc nó được cho phép.
Khung H4 – 4 giờ
Những trader theo đuổi phong cách Swing Trading thường đánh giá cao khung thời gian H4. Ngoài ra, mục tiêu của họ thường cao hơn 100 pips và lệnh được giữ qua đêm. Với khung thời gian H4 thì trader không nên hy vọng khả năng vượt quá 250 pips.
Khung D1 – hằng ngày
Đây sẽ là khung thời gian thích hợp cho các trader giao dịch theo phong cách Swing Trading. Trong đó, thời gian giữ lệnh có thể là ngắn hạn, hoặc trung hạn nên mục tiêu thường là 150 pips. Ngoài ra, nếu có đợt điều chỉnh đỉnh xuất hiện và thông báo rằng xu hướng có thể tiếp diễn thì trader có thể kỳ vọng đạt được từ 500 đến 1000 pips.
Thời điểm vào lệnh lý tưởng
Nến thứ 3 không thực sự có tín hiệu mạnh hơn 2 cây nến còn lại
Như hình minh họa phía trên về mô hình nến morning star, điểm vào lệnh lý tưởng sẽ nằm ở giá đóng cửa của cây nến cuối cùng trong cụm. Tuy nhiên, trader cần lưu ý một vài rủi ro có thể gặp với tình huống này. Đó là vì cây nến cuối cùng trong cụm không tạo ra được tín hiệu mạnh hơn 2 cây nến kia.
Nến thứ 3 tạo ra được tín hiệu mạnh hơn hẳn 2 cây nến còn lại
Với trường hợp này, hai cây nến đầu tiên trong mô hình Evening Star sẽ bị cây nến thứ 3 tạo ra tín hiệu nhấn chìm hoàn toàn. Từ đó sẽ hình thành một tín hiệu đảo chiều mạnh mẽ, kèm với tỷ lệ rủi ro thấp hơn trường hợp phía trên.
Lúc này, điểm vào lệnh cũng có một vài khác biệt vì trader sẽ phải chờ đến khi cây nến tiếp theo có thể hồi tạm. Ngoài ra, giá đóng cửa của nến xuất hiện sau nến cuối cùng phải bé hơn hoặc bằng 1/2 thân nến cuối cùng thì mới tham gia vào thị trường được.
Tuy nhiên, không phải trường hợp nào nến Bullish cũng hồi ở mức giá bé hơn hoặc bằng 1/2 thân nến cuối cùng trong cụm. Điều kiện này chỉ giúp các trader giảm tỷ lệ gặp phải rủi ro mà thôi.
Nến cuối cùng trong cụm có bóng nến quá dài
Trong trường hợp này, ban đầu nến cuối cùng của nến Evening Star là nến Bullish. Dù cho thị trường đã cố gắng đẩy giá tăng cao hơn rất nhiều nhưng không thể kéo dài được mức này. Kèm theo đó, phe ủng hộ Bear đã gia nhập thị trường, góp phần đẩy giả giảm xuống mức cực kỳ thấp và tạo ra mô hình nến Evening Star.
Khi đó, điểm vào lệnh sẽ không giống với 2 trường hợp vừa rồi nữa. Cụ thể, trader sẽ phải chờ đợi đến khi thị trường xuất hiện một cây nến tiếp theo rồi nhập cuộc. Thay vì vào lệnh ngay tại thời điểm cây nến cuối cùng xác nhận mẫu hình kết thúc.
Trader cũng có thể hy vọng vào một điểm vào lệnh lý tưởng tại nến thứ 5 trong trường hợp nến kế tiếp là Bullish, đồng thời bé hơn hoặc ít nhất là bằng với 1/2 thân nến thứ 3, khi xét trong 1 cụm.
Giao dịch với mô hình Evening Star như thế nào?
Mô hình nến Evening Star xuất hiện ở đỉnh của đợt tăng giá phản ánh tín hiệu đảo chiều giảm. Đặc biệt là khi xuất hiện khoảng trống giữa nến thứ 2 so với nến 1, hoặc giữa nến 2 và nến cuối cùng thì nhận định đảo chiều sẽ càng tin cậy hơn nữa. Cụ thể, các bạn thực hiện chiến lược giao dịch như sau:
Bước 1: Xác định xu hướng
Bước đầu tiên của bất kỳ chiến lược nào luôn là xác định xu hướng. Theo đó, các bạn chỉ cần tìm kiếm giao dịch khi thị trường đang trên đà tăng và xuất hiện dấu hiệu suy yếu khi không tạo được đỉnh sau cao hơn đỉnh trước. Lúc này, trader có thể sử dụng đường trendline, kênh giá, hoặc chọn các khung thời gian lớn để xác định xu hướng chính.
Bước 2: Vị trí xuất hiện mô hình Evening Star
Sau khi xác định được xu hướng, trader phải nắm được vị trí xuất hiện của Evening Star là ở đỉnh của một đà tăng giá. Tuyệt đối, không vào lệnh khi Evening Star nằm ở đáy của một đà giảm giá.
Bước 3: Sử dụng cùng với những công cụ phân tích khác
Tuy mô hình Evening Star dự báo khả năng thị trường đảo chiều, nhưng trader nên xác nhận tín hiệu bằng các chỉ báo khác trước khi vội vã ra quyết định giao dịch. Một vài công cụ phân tích mà bạn có thể tham khảo như chỉ báo MACD, RSI, Ichimoku, dải Bollinger band… hoặc có thể đợi đến khi nến màu đỏ hình thành sau mô hình Evening Star để xác nhận tín hiệu đảo chiều giảm.
Bước 4: Tìm điểm vào lệnh
Sau khi chắc chắn rằng thị trường có thể đảo chiều giảm, trader có thể thực hiện một lệnh bán để đón đầu xu hướng mới như sau:
- Điểm vào lệnh: Vào lệnh ngay tại giá đóng cửa của nến màu đỏ hình thành sau khi mô hình nến sao hôm hoàn chỉnh.
- Cắt lỗ: Điểm cắt lỗ nằm ở phía trên râu nến thứ 2 và cách một đoạn khoảng vài pip, phụ thuộc vào chiến lược giao dịch của trader là dài hạn hay ngắn hạn.
- Chốt lời: Điểm chốt lời tuân theo tỷ lệ R:R, cụ thể là 1: 2 đến 1: 3.
Hình minh họa phía trên cho thấy mô hình nến Evening Star đã hình thành ở đỉnh của một đà tăng giá. Qua đó, chứng tỏ phe mua đang dần đuối sức so với phe bán. Kèm theo đó là việc MACD và đường tín hiệu tạo ra điểm giao cắt với nhau theo chiều từ trên xuống. Đồng thời, các chấm PSAR cũng đang dao động theo hướng từ dưới lên và chỉ số RSI đi vào khu vực quá mua.
Tất cả công cụ phía trên đã xác nhận tín hiệu đảo chiều của thị trường theo hướng từ tăng sang giảm. Lúc này, các bạn sẽ thực hiện một vị thế SELL như sau:
- Điểm vào lệnh: Gia nhập vào thị trường tại mức giá đóng cửa của nến xuất hiện sau mô hình Evening Star, mức giá 1.36500.
- Cắt lỗ: Điểm cắt lỗ sẽ nằm tại vị trí phía trên của điểm cao nhất thứ 2 và cách một đoạn là 100 pip ở mức giá 1.37500 (áp dụng đối với khung thời gian ngày, thời gian giao dịch là trung hạn).
- Chốt lời: Điểm TP tuân theo theo tỷ lệ R: R là 1: 2, đặt tại điểm 1.34500.
Một số lưu ý khi giao dịch với mô hình Evening Star
- Tín hiệu đảo chiều sẽ được củng cố hơn khi trader nhìn thấy nến Evening Star có cây nến thứ 2 nằm ở mức kháng cự.
- Khối lượng giao dịch tại cây nến giảm trong cụm phải cao: Khối lượng càng lớn cho biết rằng sức mạnh của phe bán trong khu vực đó càng lớn. Khi đó, mô hình sẽ có tỷ lệ chính xác cao hơn.
- Khi thị trường sideways thì không dùng mô hình nến Evening Star: Khi giá bắt đầu di chuyển vào khu vực sideway thì trader tuyệt đối không giao dịch với nến Evening Star. Vì Evening Star chỉ mang lại hiệu quả tốt nhất khi được sử dụng và giao dịch sau khi thị trường tăng giá.
- Nên sử dụng một vài chỉ báo khác với Evening Star: Kết hợp các chỉ báo có tính năng cung cấp đảo chiều xu hướng như MACD, RSI, Stoch… sẽ tăng xác suất vào lệnh thành công. Đặc biệt là khi nến Evening Star hình thành trong khu vực có tín hiệu phân kì đảo chiều thì tỷ lệ chính xác cao hơn.
- Có thể kết hợp Evening Star với các mô hình nến đảo chiều: Mô hình Vai – Đầu – Vai và mô hình hai đỉnh là những lựa chọn tốt mà trader có thể tham khảo để kết hợp với nến Evening Star. Đặc biệt là khi nến Sao Hôm hình thành ở vị trí Vai phải của Vai – Đầu – Vai, hoặc tại đỉnh thứ hai đối với mô hình 2 đỉnh, thì trader có thể cân nhắc việc gia nhập vào thị trường ngay khi mô hình nến Evening Star hoàn chỉnh. Tuy nhiên, các trader cũng có thể đợi đến khi giá break neckline để xác nhận lại tín hiệu và vào lệnh.
Mô hình nến Evening Star là gì, cách sử dụng mô hình này ra sao và một vài lưu ý quan trọng đã được chúng tôi trình bày cụ thể. Hy vọng những chia sẻ vừa rồi có thể giúp các trader nắm được mô hình nến Evening Star, cũng như các biến thể của nó và áp dụng thành công. Chúc các bạn may mắn.
Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.