ADX là gì? Trader mới tham gia thị trường Forex cần dành thời gian tìm hiểu kiến thức cơ bản về các chỉ báo hỗ trợ vào lệnh chính xác. Trong đó chỉ báo ADX là công cụ giúp trader xác định xu hướng và đo lường sức mạnh của xu hướng khá chính xác. Người tạo ra chỉ báo này cũng là người phát minh chỉ báo sức mạnh tương đối RSI mà nhà đầu tư nào cũng từng nghe qua. Vậy cụ thể chỉ báo ADX là gì? Trong bài viết này Forex Dictionary sẽ tổng hợp thông tin cần biết về AXD và chia sẻ cách sử dụng ADX hiệu quả.
Chỉ báo ADX là gì?
ADX là tên viết tắt của Average Directional Index, tiếng Việt có nghĩa là Chỉ số định hướng trung bình. ADX là một chỉ báo kỹ thuật được sử dụng trong nhiều thị trường từ thị trường hàng hóa cho đến thị trường tài chính, chứng khoán. Cho đến nay khái niệm ADX là gì được sử dụng phổ biến cả trong đầu tư Forex, tiền điện tử. Cha đẻ của chỉ báo kỹ thuật này là Welles Wilder vào năm 1978, một nhà đầu tư huyền thoại đã tạo ra nhiều chỉ báo quan trọng đang được dùng như nguyên lý cốt lõi của phần mềm phân tích kỹ thuật.
Về cơ bản chỉ báo ADX được tính toán bằng trung bình động của giá trong một khoảng thời gian nhất định. Thời gian mặc định là 14 ngày và có giá trị dao động từ 0 đến 100. Trader xem xét vùng dao động này, từ đó xác định xu hướng thị trường và đo lường độ mạnh yếu của xu hướng đó Chỉ số ADX càng lớn thì cho thấy xu hướng càng mạnh, ngược lại nếu ADX thấp khả năng cao thị trường ít biến động hoặc đang trong trạng thái sideway.
Các thành phần của chỉ báo ADX là gì?
ADX được tạo thành từ 3 bộ phận chính là đường ADX và hai đường DI+ và DI-. Mỗi thành phần sẽ có ý nghĩa khác nhau, kết hợp lại cho ra ý nghĩa giúp trader giao dịch sáng suốt hơn.
Đường ADX
Thường được biểu diễn dưới dạng đường màu xanh, khoảng thời gian tính toán là 14 phiên giao dịch (14 ngày). Giá trị của đường trung bình ADX dao động từ 0 đến 100, số liệu cụ thể giúp trader đo lường và đánh giá xu hướng sẽ mạnh hay yếu, có nên xuống tiền đầu tư hay không.
- Trường hợp ADX < 25: Cho thấy thị trường không có xu hướng cụ thể, giá đang đi ngang và trạng thái này gọi là sideway.
- Trường hợp ADX > 2: Cho thấy thị trường đang có xu hướng rõ ràng la ftuowng hoặc giảm, số liệu ADX càng lớn (càng gần với 100) thì xu hướng càng mạnh.
Đường +DI và -DI
Đường +DI là đường chỉ số dương, mặc định trong phần mềm giao dịch MT4 đường này có màu hồng và thể hiện bằng nét đứt. Đường -DI là đường chỉ số âm, trong MT4 đường này cũng có nét đứt nhưng có màu xanh lá.
Khi xem xét đường ADX chỉ biết được xu hướng mạnh hay yếu, muốn chắc chắn thị trường đang trong xu hướng tăng hay giảm cần theo dõi đường DI+ và DI. Cụ thể:
- Khi đường +DI nằm trên đường -DI bạn biết được rằng thị trường đang trong xu hướng tăng.
- Khi đường +DI nằm dưới đường -DI bạn biết được rằng thị trường đang trong xu hướng giảm.
Cách tính chỉ số ADX như thế nào?
Như đã nói ở trên ADX có hiệu quả cao là vì nó vừa giúp xác định xu hướng, vừa đo lường độ mạnh của xu hướng đó. Sau khi sử dụng ADX để hiểu về thị trường bạn sẽ dễ dàng đầu tư chính xác hơn. Công thức tính chỉ báo ADX không quá phức tạp, nhưng vẫn cần có kiến thức nền tảng để có thể hiểu và tự tính toán được.
ADX = MA [(+ DI) – (-DI)] / [(+ DI) + (-DI)] x 100
Với + DI là hướng chỉ số dương và -DI là hướng chỉ số âm.
Nếu đã có kết quả chỉ số ADX thì việc áp dụng chỉ báo vào biểu đồ để tiến hành phân tích cũng như tìm kiếm giao dịch không hề khó. Tuy nhiên, công thức để tính toán ra chỉ báo ADX phức tạp hơn những chỉ báo thông thường, đây là đặc điểm thường thấy ở các chỉ báo của Wilder. Theo đó chúng ta không thể chỉ xem xét mức giá đóng/mở cửa đơn thuần mà sử dụng các mức đỉnh đáy trong khoảng thời gian gần nhất.
Trong công thức tính bạn sẽ thấy DI+ và DI- đóng vai trò quan trọng, đây chính là hai chỉ số chuyển động định hướng (DM) cấu tạo nên ADX.
- Khi xu hướng chính là tăng, DM sẽ có dấu (+), trở thành đường (+DI). Đồng nghĩa với việc đường chỉ số chuyển động đang dương, biểu đồ giá sẽ có đỉnh sau cao hơn đỉnh trước.
- Khi xu hướng chính là giảm, DM sẽ có dấu (-), trở thành đường (-DI). Đồng nghĩa với việc đường chỉ số chuyển động đang âm, biểu đồ giá sẽ có đáy sau cao hơn đáy trước.
Forex Dictionary giới thiệu cách tính ADX để bạn hiểu về bản chất của chỉ số này. Trong thực tế trader không cần thiết phải tự tính toán ra số liệu vì các phần mềm giao dịch đã thay bạn làm điều đó. Sau khi đã có hiểu về ADX là gì và có cái nhìn khách quan về cách hoạt động của chí báo bạn có thể dùng công cụ để hệ thống tự động cho ra kết quả.
Ý nghĩa của chỉ báo ADX là gì?
ADX thuộc nhóm chỉ báo khá quan trọng và mang nhiều ý nghĩa thực tiễn với trader Forex. Vì việc đánh giá được sức mạnh của xu hướng là cơ sở quan trọng để linh hoạt phân tích điểm vào lệnh. Bạn sẽ có thêm cơ sở ra quyết định vào lệnh Buy/Sell tiềm năng với ít rủi ro hơn. Những ý nghĩa cụ thể mà trader nên sử dụng chỉ báo ADX gồm:
- Sử dụng tín hiệu giữa 2 đường DI+ và DI- để nhìn nhận toàn cảnh về xu hướng đang diễn ra.
- Dựa vào đường ADX nhận biết được độ mạnh yếu của xu hướng, từ dây xem xét lại chiến lược có nên chốt lời hay cắt lỗ không.
- ADX kết hợp cùng DM là phương pháp rất hiệu quả để tìm điểm vào lệnh tiềm năng.
Hướng dẫn cài đặt công cụ ADX Indicator trong phần mềm MT4/MT5
Công cụ ADX Indicator được tích hợp sẵn trong phần mềm MT4/MT5 nên anh em sẽ dễ dàng cài đặt và sử dụng nó. Nếu chưa biết làm thế nào để cài đặt công cụ phân tích ADX hãy thực hiện theo 3 bước sau đây. Chúng tôi lấy ví dụ cài đặt ADX trên MT4, với phần mềm MT5 các bạn chỉ việc thực hiện tương tự.
- Bước 1: Đăng nhập phần mềm MT4 trên thiết bị của bạn sau đó mở biểu đồ cặp tiền cần phân tích.
- Bước 2: Trên Menu công cụ chính nhấn chọn “Insert” sau đó chọn “Indicators” và tiếp tục chọn “Trend”. Trong danh sách các công cụ bạn tìm kiếm “ADX” rồi nhấn chọn vào đó.
- Bước 3: Hộp thoại tự động hiện lên cho phép người chơi cài đặt dữ liệu về: chu kỳ, màu sắc, định dạng, hiển thị trên biểu đồ. Nếu không cần thay đổi gì bạn chỉ cần bấm OK hệ thống đã có cài đặt mặc định cho các đường ADX, DI+, DI-.
Những cách sử dụng ADX cơ bản
Phần quan trọng mà trader muốn biết nhất chắc hẳn là cách sử dụng chỉ báo ADX. Với những mục đích khác nhau cách đọc dữ liệu sẽ có sự khác biệt. Trong phần này chúng tôi sẽ giới thiệu về 4 cách dùng ADX cơ bản, dễ hiểu mà không kém phần hiệu quả.
Cách sử dụng ADX để xác định xu hướng
Tác dụng đầu tiên và dễ thấy nhất của ADX là giúp trader xác định chính xác xu hướng đang diễn ra. Vậy cách áp dụng ADX là gì để phán đoán được xu hướng là tăng hay giảm?
Đầu tiên bạn cần nhìn vào số liệu của ADX, nếu kết quả dưới 25 thì thị trường đang sideway, cần tiếp tục chờ đợi cơ hội. Còn nếu ADX lớn hơn 25 lại tiếp tục xem xét DI- và DI+ để biết xu hướng giá là tăng hay giảm.
- Khi DI+ nằm trên DI- thì giá trị tài sản đang đi lên hay nói cách khác là đang trong xu hướng tăng (uptrend)
- Khi DI+ nằm dưới DI- thì giá trị tài sản đang đi xuống hay nói cách khác là đang trong xu hướng giảm (downtrend)
Cách sử dụng ADX để đánh giá độ mạnh yếu của xu hướng
Để xác định độ mạnh yếu của mỗi giai đoạn chủ yếu sẽ xem xét giá trị của đường ADX.
- ADX < 25: Xu hướng yếu hoặc không có xu hướng cụ thể, thị trường đang đi ngang (sideway). Đây có thể là giai đoạn nghỉ ngơi của thị trường, khi chưa biết xu hướng rõ ràng chưa nên đầu tư vội.
- 25 < ADX < 50: Xu hướng tương đối mạnh, cân nhắc nên hay không nên đầu tư
- 50 < ADX < 75: Xu hướng rất mạnh, có thể tìm kiếm cơ hội đầu tư khá an toàn
- 75 < ADX < 100: Xu hướng cực mạnh, trường hợp này không xảy ra thường xuyên nhưng sẽ là cơ hội tuyệt vời để đầu tư.
Cách sử dụng ADX để tìm kiếm tín hiệu vào lệnh
- Tìm kiếm điểm vào lệnh mua (BUY) tiềm năng khi: Đường DI+ nằm trên đường DI- hoặc đường DI+ cắt đường DI- theo hướng từ dưới lên. Đồng thời lúc này đường ADX vượt ngưỡng 50 cho thấy xu hướng đang trên đà tăng mạnh.
- Tìm kiếm điểm vào lệnh bán (SELL) tiềm năng khi: Đường DI- nằm trên đường DI+ hoặc đường DI+ cắt đường DI- theo hướng từ trên xuống. Cùng lúc đó giá trị ADX cũng vượt ngưỡng 50 cho thấy xu hướng đang trên đà giảm mạnh.
Nhìn vào hình ví dụ bên dưới về cặp tiền EUR/USD trên khung thời gian H4 để xem ví dụ. Bạn có thể phán đoạn sắp có đợt sóng hồi tăng khi nhìn vào đường DI+ màu xanh đang nằm trên và giao cắt với đường DI-. Biểu đồ cũng thể hiện giá trị của ADX đang đạt ngưỡng 30 có nghĩa là đà tăng của phe mua vẫn còn khá mạnh.
- Điểm vào lệnh tiềm năng: Tại mức giá 1,034395 theo nến tín hiệu màu xanh tại vùng giao cắt.
- Điểm cắt lỗ tối ưu: Tại mức giá 1,03590 ở vị trí phía dưới vùng đáy hỗ trợ vừa hình thành.
- Điểm chốt lời tối ưu: Tại mức giá 1,07188 để đảm bảo tỷ lệ Risk:Reward Ratio – R:R>1:3.
Cách sử dụng ADX để chốt lời
Cách dùng ADX cơ bản cuối cùng mà chúng tôi muốn giới thiệu là sử dụng để chốt lời. Cụ thể khi thấy ADX giảm xuống dưới vùng 25 đồng thờ vị trí của DI+, DI- có dấu hiệu thay đổi thì nên sớm chốt lời thoát khỏi thị trường. Xu hướng tăng/giảm trước đó đã ngừng lại, tiềm năng đầu tư không còn béo bở nữa.
Hướng dẫn sử dụng chỉ báo ADX nâng cao
Kết hợp chỉ báo ADX với chỉ báo EMA
Công dụng chính của chỉ báo EMA là cho biết xu hướng hiện tại của giá tài sản là tăng hay giảm. Trong khi đó chỉ báo ADX có khả năng giúp trader ta biết được xu hướng giảm mạnh hay không, tăng mạnh hay không. Hai chỉ báo này khi kết hợp với nhau sẽ bổ sung cho nhau, xác nhận lại xu hướng và cho ra phương pháp giao dịch hiệu quả. Xem ví dụ bên dưới để hiểu rõ hơn về cách phối hợp này:
- Ở hình trên ta thấy giá giao dịch đang nằm dưới hai đường EMA 34-89 đồng thời nến Engulfing mạnh đã xuất hiện sau khi reset.
- Cũng trong lúc đó chỉ báo ADX phát tín hiệu cho thấy xu hướng giảm đang rất mạnh, có khả năng vẫn tiếp tục. Như bạn đã thấy ADX cao hơn 25 báo hiện cho thấy xu hướng giảm này vẫn còn rất mạnh
- Lúc này nếu tự tin vào một lệnh sell đồng thời đặt tỷ lệ RR 1:2 – 1:3 có cơ hội đúng rất cao. Và kết quả đúng là một xu hướng theo như dự đoán, trader sẽ có một lệnh win rất đẹp.
Phối hợp chỉ báo ADX với cấu trúc thị trường và Price Action
Thực tế có rất nhiều người đang kết hợp cấu trúc thị trường và Price action để xác định xu hướng và kết quả có độ tin cậy cao. Tuy ADX có thể giúp xác nhận xu hướng nhưng nếu dùng chung với cách này sẽ xác nhận chính xác hơn. Chủ yếu sẽ dùng ADX như một số liệu để đo lường độ mạnh hay yếu của xu hướng giá đã được xác định. Xem ví dụ bên dưới sẽ giúp bạn cách sử dụng ADX nâng cao với cấu trúc thị trường và Price Action hiệu quả hơn.
- Khi giá đang là một cấu trúc tăng nhưng sau đó giá của tài sản phá khỏi ngưỡng của vùng đáy cũ. Dễ dàng nhận thấy đây là lúc thị trường đã chuyển sang xu hướng giảm.
- Nếu chỉ dùng cấu trúc thị trường và Price Action trader sẽ dễ dàng vào lệnh vội vàng. Nhưng khi quan sát chỉ số ADX bạn sẽ thấy nó đang nằm ở vùng <25, cũng có nghĩa là xu hướng có cường độ yếu, nhiều khả năng giá sẽ đi sideway.
- Bạn nên chờ đợi một xác nhận đáng tin cậy khi thấy chỉ số ADX đạt 25 trở lên. Điểm vào lệnh hoàn hảo nhất là ngay tại vị trí giá phá qua đáy cũ đồng thời chỉ số ADX >25.
- Kết quả thực tế cho thấy giá đã quá đáy thậm chí là đi xuống rất sâu, nếu trader đặt lệnh trước đó thì đã thắng đậm với tỷ lệ RR 1:2 dễ dàng.
ADX dùng để bổ trợ cho hệ thống giao dịch và xác nhận điều kiện thị trường
Chức năng chính đang được nhiều trader khi tìm hiểu về ADX chính là bổ trợ cho giao dịch, đặt lệnh tiềm năng. Nhưng không dừng lại ở đó, chỉ báo ADX nâng cao còn được sử dụng để xác định các điều kiện thị trường. Nếu muốn chiến lược giao dịch hợp lý trong cả ngắn hạn và dài hạn hơn thì không thể bỏ qua chỉ số này.
ADX giúp xác định xu hướng hiện tại đã suy yếu
Giả sử bạn đặt một lệnh BUY khi giá chưa chạm take profit, nếu nhìn vào ADX sẽ thấy chỉ số này di chuyển từ vùng trên 25 xuống dưới 25. Điều này đồng nghĩa với việc động lực tăng không còn đủ mạnh, nên sớm thoát lệnh kể cả khi chưa đạt take profit vì bất cứ lúc nào thị trường cũng có khả năng đảo chiều.
ADX giúp xác định lúc nào nên đứng ngoài thị trường
Thị trường không phải lúc nào cũng thay đổi theo dự đoán và không phải lúc nào xu hướng cũng rõ ràng để dễ dàng giao dịch. Rất nhiều trường hợp nản lòng do thị trường sẽ đi sideway trong một khoảng thời gian rất dài. Ngoài cách chấp nhận thì rất khó để điều chỉnh thị trường, muốn xác định có nên đứng ngoài, chưa tham gia đầu tư hay không bạn nên sử dụng ADX. Cũng như để lựa chọn nên đổi chiến lược từ giao dịch theo trend sang giao dịch sideway hay không.
Để dễ hình dung bạn hãy nhìn ví dụ dưới đây với trường hợp chỉ số ADX thường xuyên dưới mức <20 thì vào lệnh lúc này là không khôn ngoan. Lựa chọn tối ưu hơn là nên đứng ngoài thị trường, chờ đợi cơ hội đầu tư vào thời điểm khác.
Kết hợp ADX và RSI
Để có thể kết hợp chỉ báo ADX với RSI trước hết bạn cần mở thêm chỉ báo RSI trên biểu đồ để có thể sử dụng. Lưu ý phải cài cài đặt thông số tiêu chuẩn và xem xét ADX đã trên 25 để tiếp tục. Cần chắc chắn rằng xu hướng đủ mạnh để có cơ sở vào lệnh.
Theo dõi chỉ báo RSI giúp trader biết được giá đang trong xu hướng giảm hay tăng từ đó giao dịch theo xu hướng. Nên chờ chỉ báo RSI vượt qua mức 30 để xác nhận chính xác xu hướng giá. Nếu thấy chỉ báo RSI dưới mức 30 thì thị trường đang quá bán, cần theo dõi ADX để xác nhận một xu hướng mạnh. Vì cơ bản chỉ báo RSI chỉ có thể dao động trong vùng quá bán hoặc quá mua với khung thời gian dài hạn theo xu hướng mạnh.
Ở hình trên bạn có thể thấy một mô hình nến Harami xuất hiện và giá tài sản đang trong đà giảm giá mạnh, có thể phán đoán là nến Harami ở đây có vai trò như mô hình nến tiếp diễn. Lời khuyên cho các nhà giao dịch là nên đặt lệnh stop loss ở mức cao gần nhất để đảm bảo an toàn. Tóm lại RSI có thể cung cấp các điểm vào lệnh đáng tin cậy, còn chỉ báo ADX thì có thể đưa ra các tín hiệu về sức mạnh của xu hướng đó.
Sử dụng chỉ báo ADX DMI trong Forex
Bản chất của chỉ báo ADX có 3 thành phần bao gồm đường ADX, (+DI) và (-DI). Tuy nhiên nhiều người lựa chọn sử dụng riêng lẻ ADX kết hợp với chỉ báo khác có chức năng xác định xu hướng. Bạn hoàn toàn có thể sử dụng chỉ ADX DMI bao gồm cả ADX, (+DI) và (-DI) để vừa xác nhận xu hướng vừa xác nhận độ mạnh yếu.
DMI là viết tắt của Directional Movement Index, dựa vào ADX, (+DI) và (-DI) tìm ra xu hướng giá còn tác dụng của ADX là xác nhận lại độ mạnh của xu hướng chuyển động giá.
Vị trí của hai đường (+DI) và (-DI) cho thấy áp lực lên giá, nếu (+DI) nằm trên (-DI) cho thấy áp lực giá tăng tức là tín hiệu mua cho trader. Ngược lại nếu (-DI) cao hơn (+DI) có thể hiểu là áp lực giá giảm nhiều hơn, đây là một thấy tín hiệu bán.
Trong ví dụ biểu đồ USD/CAD dưới đây đường ADX màu hồng dao động phía trên mức 25; cho thấy xu hướng mạnh mẽ. +DI và -DI (các đường màu xanh lá và màu đen tương ứng) cung cấp các tín hiệu xác nhận tiềm năng khi chúng cắt nhau.
Ví dụ ở hình trên cho thấy đường (+DI) cắt (-DI), cũng trong thời gian đó đường ADX vượt trên mức 25. Đây là dấu hiệu của chuyển động dương, trường hợp ngược lại ta nhận định xu hướng tăng có thể đang chậm lại. Mặc dù ADX DMI kết hợp dự đoán được khả năng đảo chiều và sức mạnh xu hướng nhưng không thể chỉ sử dụng nó để vào lệnh.
Vừa rồi là những thông tin chi tiết xoay quanh chỉ báo ADX là gì cùng với hướng dẫn sử dụng chỉ báo này từ cơ bản đến nâng cao. Mong rằng bài viết đã giúp bạn tự trả lời được câu hỏi ADX là gì và có ý nghĩa như thế nào trong giao dịch thực tiễn. Đừng nên chủ quan sử dụng duy nhất một chỉ báo để ra quyết định đầu tư mà hãy kết hợp các các công cụ phân tích khác để đảm bảo ADX phát huy được sức mạnh, giúp trader giao dịch tối ưu hơn.
Xem thêm:
Chỉ báo Fisher Transform trong giao dịch forex
Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.