Các yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu thế giới là những thông tin quan trọng trader cần biết khi dầu mỏ là một nguồn tài nguyên quan trọng và đóng vai trò không thể thiếu trong nền kinh tế toàn cầu. Giá dầu thế giới không chỉ ảnh hưởng đến ngành công nghiệp dầu mỏ mà còn tác động sâu rộng tới mọi khía cạnh của nền kinh tế. Có nhiều yếu tố góp phần vào sự biến động của giá dầu và hiểu rõ những yếu tố này sẽ giúp bạn ra quyết định đầu tư thông minh.
Tổng quan lịch sử giá dầu thế giới
- Trong những năm 1970, giá dầu tăng mạnh do cuộc khủng hoảng dầu đầu tiên. Các nước thành viên OPEC tăng giá dầu và áp đặt lệnh cấm xuất khẩu dầu đối với các quốc gia ủng hộ Israel. Giá dầu tăng gấp đôi từ khoảng 3 đô la Mỹ mỗi thùng lên tới hơn 11 đô la Mỹ vào cuối năm 1974.
- Từ năm 1980, giá dầu giảm do sự gia tăng sản lượng của các quốc gia ngoài OPEC và sự suy giảm nhu cầu sau cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Giữa năm 1985 và 1986, giá dầu giảm từ khoảng 30 đô la Mỹ mỗi thùng xuống còn dưới 10 USD.
- Kể từ 1990, giá dầu thế giới có biến động do các sự kiện chính trị và xung đột. Trong Cuộc chiến Vịnh Ba Tư năm 1990 – 1991, giá dầu đã leo thang lên gần 40 USD/thùng. Sau đó, giảm xuống khoảng 20 đô la/thùng vào giữa và cuối thập kỷ.
- Trong những năm 2000, giá dầu tăng đáng kể từ khoảng 30 đô la Mỹ mỗi thùng lên trên 100 đô la Mỹ mỗi thùng vào năm 2008. Tăng trưởng kinh tế của các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc và Ấn Độ, cùng với tình hình chính trị không ổn ở Trung Đông, đã tác động lớn đến giá dầu.
- Trong những năm 2010, giá dầu tiếp tục biến động. Từ năm 2014, giá dầu giảm mạnh từ trên 100 đô la Mỹ mỗi thùng còn thấp hơn 30 USD vào đầu năm 2016. Sự gia tăng sản lượng dầu từ một số quốc gia như Mỹ và sự suy yếu của nền kinh tế Trung Quốc đã ảnh hưởng đến giá dầu trong thập kỷ này.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu thế giới hiện nay
Giá dầu đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu, và biến động của nó có tác động rộng rãi đến các lĩnh vực kinh doanh, thị trường chứng khoán và thị trường ngoại hối. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu thế giới, từ cung và cầu, chính trị và địa chính trị, đến tình hình kinh tế và môi trường. Cụ thể:
Cung và cầu
Cung và cầu là các yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu thế giới mà chúng tôi muốn giới thiệu đến bạn đọc, cụ thể:
- Cung dầu: Khi cung dầu giảm do các yếu tố như gián đoạn sản xuất, hạn chế xuất khẩu hoặc giảm sản lượng từ các nhà sản xuất quan trọng như OPEC, giá dầu thường tăng. Ngược lại, khi cung dầu tăng do khai thác mới, sản lượng gia tăng hoặc mở rộng lĩnh vực khai thác, giá dầu có xu hướng giảm.
- Nhu cầu dầu: Nhu cầu dầu mỏ có vai trò quan trọng trong xác định giá dầu. Khi nhu cầu tăng mạnh do sự phát triển kinh tế, tăng dân số hoặc tăng nhu cầu vận tải và công nghiệp, giá dầu thường tăng. Tuy nhiên, nếu nhu cầu giảm do suy thoái kinh tế, chuyển đổi sang năng lượng tái tạo hoặc chính sách tiết kiệm năng lượng, giá dầu có thể giảm.
Sản lượng dầu thay đổi
Các quốc gia OPEC và Nga là những người sản xuất dầu quan trọng trên thế giới và có khả năng ảnh hưởng đến giá dầu bằng cách điều chỉnh sản lượng của họ. Khi họ giảm sản lượng, giá dầu thường tăng. OPEC cùng với các nhà sản xuất khác, được gọi là OPEC+, có ảnh hưởng lớn đến giá dầu trên thị trường toàn cầu và họ có xu hướng giữ giá dầu ở mức cao để tối đa hóa lợi nhuận của mình.
Các quốc gia OPEC+ có lợi ích khi giá dầu tăng, vì vậy họ có thể cắt giảm nguồn cung dầu để làm tăng giá. Tuy nhiên, không ai muốn giảm nguồn cung vì điều này sẽ giảm doanh thu. Mục tiêu lý tưởng của họ là giá dầu tăng trong khi vẫn tăng nguồn cung để tăng doanh thu. Tuy nhiên, thị trường hoạt động theo cách khác. Khi OPEC+ cam kết cắt giảm nguồn cung, giá dầu tăng đột ngột, nhưng sau một thời gian, giá trở lại mức thấp hơn vì không có sự cắt giảm nguồn cung đáng kể hoặc nhu cầu điều chỉnh.
Thị trường tài chính
Yếu tố tài chính và biến động thị trường tài chính có vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến giá dầu. Cụ thể, có ba cách chính mà chúng có thể tác động:
- Thứ nhất, biến động tiền tệ có thể gây biến đổi giá dầu. Khi giá trị đồng đô la Mỹ tăng so với các đồng tiền khác, giá dầu trong các đơn vị tiền tệ khác có thể giảm.
- Thứ hai, chính sách tiền tệ và lãi suất của các ngân hàng trung ương cũng đóng vai trò quan trọng. Khi lãi suất tăng, chi phí vay tăng, gây giảm nhu cầu vay vốn cho các dự án năng lượng. Điều này có thể ảnh hưởng đến nhu cầu và giá dầu.
- Thứ ba, hoạt động đầu tư tài chính trong thị trường cũng có thể tác động đến giá dầu. Các nhà đầu tư tham gia mua bán hợp đồng tương lai dầu mỏ hoặc các sản phẩm tài chính liên quan đến dầu. Sự biến động trong hoạt động đầu tư này có thể tạo ra tác động lên giá dầu.
Tình hình kinh tế toàn cầu
Khi nền kinh tế mạnh mẽ và tăng trưởng, nhu cầu về năng lượng, bao gồm dầu, thường tăng. Điều này xảy ra khi kinh tế phục hồi và các ngành công nghiệp, giao thông và vận tải phát triển, tạo ra nhu cầu lớn hơn về dầu. Khi nhu cầu tăng, giá dầu cũng có xu hướng tăng.
Ngược lại, khi kinh tế gặp suy thoái hoặc giảm tốc độ tăng trưởng, nhu cầu dầu có thể giảm. Việc giảm sản xuất và hoạt động công nghiệp dẫn đến sự giảm nhu cầu về dầu, ảnh hưởng đến giá dầu. Trong trường hợp này, giá dầu có thể giảm xuống.
Tình hình chính trị
Các xung đột và biến động chính trị trong các quốc gia sản xuất dầu quan trọng hoặc khu vực địa chính có thể ảnh hưởng đến giá dầu một cách đơn giản như sau:
Khi có xảy ra xung đột hoặc biến động chính trị trong các nước sản xuất dầu quan trọng, hoặc trong các khu vực có tầm quan trọng địa lý đối với ngành dầu, giá dầu có thể tăng đột ngột. Nguyên nhân là do các nhà buôn bán và nhà đầu tư lo ngại rằng xung đột có thể làm giảm nguồn cung dầu, từ đó tạo ra tình trạng tăng nhu cầu và giá dầu.
Một ví dụ điển hình là xung đột ở Trung Đông có thể ảnh hưởng đến giá dầu, vì khu vực này là một trong những nguồn cung dầu quan trọng trên thế giới.
Thiên tai và môi trường
Thời tiết cực đoan như bão, lụt, trận động đất và các sự kiện thời tiết khắc nghiệt khác có thể gây gián đoạn cho việc khai thác, sản xuất và vận chuyển dầu mỏ. Ví dụ, một cơn bão mạnh có thể làm đình trệ hoạt động của các nhà máy dầu, gây hư hỏng cho cơ sở hạ tầng và gây khó khăn cho việc vận chuyển dầu qua các tuyến đường biển.
Tai nạn và sự cố môi trường như cháy nổ, rò rỉ dầu, và hỏa hoạn tại các cơ sở khai thác, sản xuất hoặc vận chuyển dầu mỏ cũng có thể tác động tiêu cực đến môi trường và khiến sản lượng dầu giảm. Những sự cố này có thể gây gián đoạn trong cung cấp dầu và dẫn đến tăng giá dầu.
Ngoài ra, biến đổi khí hậu và các thay đổi dài hạn trong môi trường cũng có thể ảnh hưởng đến giá dầu. Ví dụ, sự tăng nhiệt đới và biến đổi khí hậu có thể làm gia tăng các cơn bão, mưa lớn và tắc nghẽn tại các cảng biển, gây gián đoạn cho việc vận chuyển dầu.
Cách giá dầu ảnh hưởng đến thị trường Forex
Bên cạnh các yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu thế giới, nhiều chuyên gia tài chính trên toàn thế giới đang cho rằng đồng đô la Mỹ đang trở thành một loại tiền tệ quan trọng trong việc mua bán dầu. Điều này được gọi là “tiền tệ xăng dầu”. Các quốc gia như Nga, Canada và Na Uy có nguồn lợi từ xuất khẩu dầu mỏ chiếm một phần lớn trong nền kinh tế của họ.
Vị trí của giá dầu trên thế giới
Dầu mỏ, là một mặt hàng thiết yếu, đóng vai trò quan trọng trong việc xác định hướng đi của thị trường tài chính và có tác động đến các quốc gia trên toàn cầu. Với sự biến động không ngừng của giá dầu, hiểu rõ vị trí của nó trên thế giới là quan trọng để đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn. Vị trí của giá dầu không chỉ phản ánh tình hình cung cầu mà còn phụ thuộc vào các yếu tố kinh tế, chính trị và xã hội.
Tác động của giá dầu lên kinh tế quốc gia
Các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ thường hưởng lợi từ sự tăng giá dầu. Khi giá dầu tăng, thu nhập từ xuất khẩu dầu của họ cũng tăng. Điều này có thể dẫn đến cải thiện trong cán cân thương mại và tăng giá trị của đồng tiền nội tệ. Tương tự, các quốc gia nhập khẩu dầu mỏ lớn có thể được hưởng lợi khi giá dầu giảm. Đây là một lý thuyết về tác động của giá dầu lên cải thiện kinh tế của một quốc gia.
Tâm lý thị trường và rủi ro trong quan hệ giữa giá dầu và đồng đô la Mỹ
Khi giá dầu tăng, nó có thể tạo ra một tâm lý tích cực trên thị trường và làm tăng sự tin tưởng vào kinh tế của các quốc gia xuất khẩu dầu. Điều này có thể dẫn đến việc tăng giá trị của đồng tiền của những quốc gia đó. Tuy nhiên, nếu giá dầu giảm đột ngột hoặc có sự biến động không dự đoán được, có thể gây ra sự không ổn định và rủi ro trên thị trường ngoại hối.
Các chuyên gia tài chính cho rằng đồng đô la Mỹ đang trở thành một loại tiền tệ quan trọng trong thị trường dầu mỏ. Mối quan hệ giữa giá dầu và đồng đô la Mỹ đã được chứng minh trong quá khứ. Giá một thùng dầu được tính bằng đô la Mỹ trên toàn cầu, với một đồng đô la Mỹ mạnh thì có thể mua được ít thùng dầu hơn và ngược lại. Trước đây, Hoa Kỳ là quốc gia nhập khẩu dầu, vì vậy khi giá dầu tăng, việc nhập khẩu dầu làm tăng thâm hụt thương mại. Tuy nhiên, gần đây, khi Hoa Kỳ tăng xuất khẩu dầu mỏ, giá dầu cao hơn không còn góp phần tăng thâm hụt thương mại mà thực tế là ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa giá dầu và đồng đô la Mỹ.
Như vậy, mối quan hệ giữa giá dầu, đồng đô la Mỹ và cải thiện kinh tế của một quốc gia có sự liên kết phức tạp và có thể thay đổi theo thời gian.
Giá dầu thế giới và lạm phát
Giá dầu thô có tác động đáng kể đến lạm phát và kinh tế. Khi giá dầu tăng, nó có thể gây ra lạm phát, tức là sự tăng giá chung của các hàng hóa và dịch vụ trên thị trường. Điều này được đo bằng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của một quốc gia, đo lường tốc độ tăng giá trong nền kinh tế.
Mối quan hệ giữa giá dầu và lạm phát được phản ánh trong chỉ số CPI, tuy nhiên chỉ số này không bao gồm giá năng lượng và lương thực vì chúng thường biến động mạnh.
Giá dầu cũng ảnh hưởng đến chi phí sản xuất của nhiều ngành công nghiệp khác. Khi giá dầu tăng, các ngành vận tải, nông nghiệp, hóa chất và công nghiệp chế biến có thể phải đối mặt với chi phí nguyên liệu cao hơn. Điều này có thể tạo áp lực tăng giá sản phẩm và dịch vụ, góp phần vào lạm phát.
Giá dầu cũng có tác động đến tồn kho. Khi giá dầu thấp, các công ty có thể lưu trữ dầu trong kho để bán khi giá tăng cao hơn trong tương lai. Tuy nhiên, khi giá dầu tăng, các công ty có thể giải phóng dầu từ kho, dẫn đến một nguồn cung lớn hơn trên thị trường. Nếu tăng cung lớn này không đáp ứng được tăng cầu, giá dầu có thể tiếp tục tăng và ảnh hưởng đến lạm phát.
Việc theo dõi và hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu thế giới là điều quan trọng đối với nhà đầu tư, nhà kinh doanh và cả những người quan tâm đến tình hình kinh tế toàn cầu. Những yếu tố như cung cầu, tình hình kinh tế quốc gia và quốc tế, tâm lý thị trường và các yếu tố chính trị có thể tác động đáng kể đến giá dầu. Việc nắm bắt thông tin mới nhất và đưa ra dự đoán chính xác về xu hướng giá dầu là vô cùng quan trọng để đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả và thành công trong môi trường thị trường biến động. Chúc bạn may mắn!
Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.