Sự kiện ngày thứ tư đen tối (Black Wednesday) trên thị trường

Vào ngày thứ tư đen tối năm 1992, George Soros đã trở thành một nhà giao dịch nổi tiếng và gây ra sự kiện gọi là “thứ tư đen tối”. Ông đã đóng vai trò quan trọng trong việc làm sụp đổ ngân hàng Anh, gây tổn thất nặng nề cho nền kinh tế tài chính của nước Anh và ảnh hưởng tới cả thế giới. Vậy George Soros đã làm điều đó như thế nào? Sự kiện ngày thứ tư đen tối diễn ra làm sao? Tất cả sẽ được tổng hợp chi tiết qua bài viết.

George Soros và sự kiện ngày Thứ tư đen tối

George Soros là ai?

George Soros là một nhà quản lý quỹ và nhà đầu tư nổi tiếng, được coi là một trong những người thành công nhất trong lĩnh vực này. Ông là quản lý của quỹ Quantum Fund và Chủ tịch của quỹ Soros Fund Management LLC. Soros đã đạt được lợi nhuận đáng kể trong suốt sự nghiệp đầu tư của mình.

George Soros là người gốc Do Thái sinh ra ở Hungary và ông cũng nổi tiếng với những hoạt động từ thiện lớn. Ông đã quyên góp hàng tỷ đô la cho nhiều mục đích khác nhau và luôn ủng hộ tự do và tiến bộ. Phần lớn số tiền quyên góp của ông được sử dụng để hỗ trợ giáo dục, y tế và thúc đẩy nền dân chủ.

Soros nổi tiếng với việc bán khống đồng bảng Anh trong sự kiện “Thứ tư đen tối”

Trong phong cách đầu tư, Soros được biết đến với việc dự đoán và tận dụng các xu hướng kinh tế. Ông sử dụng kiến thức về các xu hướng kinh tế cấp độ khu vực và toàn cầu để tham gia vào các thị trường và đầu tư với những khoản “cược” khổng lồ đi kèm với tỷ lệ đòn bẩy cao.

Soros được cho là có khả năng đọc hiểu thị trường tốt đến mức ông có thể dự đoán khi nào thị trường sẽ thay đổi và từ đó tạo ra lợi nhuận lớn. Dù cho việc này có chính xác hay không, thực tế là Soros đã tích lũy được khối tài sản đáng kể, chỉ ít người đầu tư nào trên thế giới có thể so sánh được, ngoại trừ Warren Buffet.

Black Wednesday là gì?

Thứ tư đen tối, hay còn gọi là Black Wednesday, là sự kiện quan trọng diễn ra vào ngày 16 tháng 9 năm 1992. Trong sự kiện này, các nhà đầu cơ đã tạo ra áp lực và làm giá trị của đồng bảng Anh giảm, đẩy hệ thống tài chính của Anh, đặc biệt là ngân hàng trung ương Anh, đến viễn cảnh sụp đổ.

Khi đó, các lực lượng thị trường đã hợp tác để tạo ra áp lực và thúc đẩy chính phủ Anh rút khỏi cơ chế tỷ giá hối đoái châu Âu (ERM) bằng cách bỏ đồng tiền Anh ra khỏi thỏa thuận này.

Với số tiền lớn khoảng 3,3 tỷ bảng, ngân hàng trung ương Anh không thể tự bảo vệ mình khỏi cuộc tấn công vào thị trường tiền tệ bằng cách bán đồng bảng. Kết quả là giá trị đồng bảng đã giảm mạnh, và các nhà đầu cơ đã chiến thắng trong cuộc chơi này, đáng chú ý là George Soros, với lợi nhuận gần 1 tỷ đô la chỉ trong một tháng. Ngân hàng trung ương Anh bị cho là đã bị đánh sập và nền kinh tế sau đó đã rơi vào tình trạng suy thoái nghiêm trọng.

Hậu quả của sự kiện này là nền kinh tế tài chính của Anh gặp tổn thất nặng nề

Sự kiện ngày Thứ tư đen tối xảy ra như thế nào?

Nguyên nhân

Cơ chế Tỷ giá hối đoái châu Âu ERM

Thứ tư đen tối (Black Wednesday) xảy ra do ảnh hưởng của cơ chế Tỷ giá hối đoái châu Âu ERM. ERM được thành lập vào năm 1979 nhằm giảm sự biến động của tỷ giá hối đoái và ổn định chính sách tiền tệ trên châu Âu. Mục tiêu cuối cùng của ERM là đưa ra đồng tiền chung, tức là đồng Euro.

Tham gia ERM và khó khăn của Anh

Ban đầu, Anh không muốn tham gia cơ chế Tỷ giá hối đoái châu Âu ERM. Tuy nhiên, vào tháng 10 năm 1990, họ đã quyết định tham gia. Lý do chính là do lạm phát tăng quá nhanh, từ 3% vào năm 1988 lên 10,9% vào năm 1990. Để kiểm soát tình trạng lạm phát nghiêm trọng này, Anh không có lựa chọn khác ngoài việc gia nhập vào cơ chế ERM, hy vọng rằng nó sẽ mang lại sự ổn định.

Sau khi tham gia cơ chế Tỷ giá hối đoái châu Âu ERM, nước Anh đã thiết lập một chính sách liên kết đồng bảng Anh với đồng Deutsche Mark của Đức. Họ hy vọng rằng việc này sẽ giúp họ định vị nền kinh tế và tài chính của mình cạnh tranh với Đức, quốc gia có nền kinh tế mạnh nhất châu Âu vào thời điểm đó. Mục tiêu của Anh là duy trì sự ổn định của đồng bảng Anh so với đồng mác Đức với biên độ thay đổi không vượt quá 6%.

Khi đó, giá trị của đồng bảng Anh đã được đặt ở mức 2,95 mác Đức. Nhiệm vụ của Anh là duy trì giá trị đồng bảng này trong khoảng từ 2,78 đến 3,13 mác Đức. Tuy nhiên, thực tế không như mong đợi, Anh gặp nhiều khó khăn hơn dự kiến.

Sau khi tham gia ERM, lạm phát tại Anh tiếp tục tăng, gấp ba lần so với Đức, và lãi suất tăng lên 15%. Anh trải qua giai đoạn tăng trưởng kinh tế không ổn định, dẫn đến nguy cơ suy thoái. Đối với nhà đầu tư George Soros và các nhà đầu tư khác, ngân hàng trung ương Anh (BOE) trở thành mục tiêu dễ tấn công.

Sự kiện ngân hàng Anh sụp đổ

Nỗ lực của Anh

Trong tình hình khó khăn đó, Anh đã cố gắng hỗ trợ đồng tiền của họ bằng cách chi số tiền lớn để mua GBP (đồng Bảng Anh) và duy trì giá trị của nó trong giai đoạn từ 1990 đến 1992. Đồng thời, họ cũng tăng lãi suất liên tục để thu hút các nhà giao dịch và ngăn chặn việc bán đồng Bảng một cách không kiểm soát.

Tuy nhiên, những biện pháp này không mang lại hiệu quả như mong đợi. Nhiều nhà đầu tư không tin tưởng vào chính sách tiền tệ của Anh và tiếp tục bán đồng Bảng một cách liên tục, gây sự sụt giá mạnh đối với nó.

Cao trào của sự kiện Thứ tư đen tối

Ngày thứ tư đen tối là một sự kiện đáng nhớ trong lịch sử tài chính của Anh, xảy ra vào ngày 15 tháng 9 năm 1992. Đỉnh điểm của sự kiện này xuất phát từ một phát biểu của ông Helmut Schlesinger, chủ tịch Bundesbank, trong cuộc phỏng vấn với tờ Wall Street Journal và một tờ báo khác của Đức. Trong phát biểu đó, ông Schlesinger cho rằng các đồng tiền châu Âu cần phải được thiết kế lại và ông nhận định rằng đồng bảng Anh đang quá mạnh so với đồng mác Đức.

Thông điệp của ông Schlesinger đã tạo cơ hội cho nhà đầu tư George Soros và các nhà giao dịch khác. Họ đã thấy điểm yếu của đồng bảng Anh và bắt đầu tiến hành cuộc tấn công. Nhận thấy rằng nếu đồng bảng Anh không được phá giá, nó có thể duy trì trong biên độ 6% so với đồng mác Đức. Chính phủ Anh đã tiếp cận vấn đề này và chi hàng tỷ đô la để mua lượng lớn đồng bảng Anh, hy vọng làm tăng giá trị của nó và giữ cho đồng bảng Anh nằm trong biên độ an toàn. Tuy nhiên, kế hoạch này đã thất bại và đồng bảng Anh đã trải qua một cuộc giảm giá mạnh, đẩy nước Anh vào một tình trạng khó khăn tài chính và kinh tế.

Chiến thắng của George Soros

Vào ngày 15 tháng 9, George Soros đã bắt đầu thực hiện chiến lược bán khống đồng bảng Anh một cách mạnh mẽ. Điều này có nghĩa là ông chuyển đổi đồng bảng thành các đơn vị tiền tệ khác với cam kết sẽ chuyển đổi lại vào tương lai. Bằng cách bán khống một số lượng lớn đồng bảng, Soros đã gây ra sự giảm giá nhanh chóng của đồng bảng Anh.

Ngày 16 tháng 9, khi thị trường chứng khoán mở cửa, Ngân hàng Anh (BOE) đã bắt đầu mua lại đồng bảng Anh để ngăn chặn sự giảm giá tiếp theo. Tuy nhiên, mỗi khi giá đồng bảng tăng lên một chút, Soros tiếp tục bán tháo và đẩy nó giảm sâu hơn. BOE đã can thiệp hai lần trước 8h30 sáng, mua vào đồng bảng với số lượng lớn, nhưng không thành công trong việc đảo ngược tình hình giảm giá của đồng bảng Anh.

George Soros đã tận dụng cơ hội để kiếm lợi từ việc mất giá của đồng bảng Anh

Sau một cuộc đấu tranh kéo dài trong suốt buổi sáng, ngân hàng tăng lãi suất từ 10% lên 12%, sau đó là 15% để thu hút các nhà đầu tư mua vào và ổn định đồng bảng Anh. Dù vậy, những cách tiếp cận này không đem lại kết quả mong đợi. Giá trị của đồng bảng Anh tiếp tục giảm thêm 9,5% khi George Soros cùng với những nhà đầu tư khác tiếp tục chiến đấu với ngân hàng suốt cả ngày. Cuối cùng, Soros đã giành chiến thắng trong cuộc đối đầu này. Nhờ vào những chiến thuật thông minh và kinh nghiệm của mình, ông đã kiếm được hơn 1 tỷ đô la lợi nhuận.

Hậu quả

Tác động của sự kiện Thứ tư đen tối

Sau cuộc “cuộc chiến” kéo dài, ngân hàng Anh cuối cùng đã phải thừa nhận thất bại. George Soros đã bán khống hơn 10 tỷ đô la bảng Anh và thu về lợi nhuận hơn 1 tỷ đô la, gây sự suy sụp của đồng bảng Anh. Nước Anh gánh chịu thiệt hại 3,3 tỷ đô la bảng Anh và phải rút khỏi ERM. Sự việc này đã có tác động lớn đến nền kinh tế và làm tổn hại đến vị thế của Ngân hàng Trung ương Anh.

Cuối cùng, ngân hàng Anh không thể duy trì tỷ giá đồng bảng và buộc phải rút lui khỏi ERM

Nước Anh được cho là rơi vào tình trạng suy thoái sau đó. Nhiều người Anh gọi ERM là “The eternal recession machine” (cỗ máy suy thoái vĩnh cửu). Trong khi chính phủ mất rất nhiều tiền, một số chính trị gia lại cảm thấy vui mừng và cho rằng thảm họa ERM này sẽ mở đường cho các chính sách bảo thủ hơn và từ lâu dài, nó sẽ được xem là động lực cho sự phục hồi của nền kinh tế.

Xem thêm: Suy thoái kinh tế nên đầu tư gì để tích luỹ?

George Soros – Người dẫn đầu trong sự kiện đen tối

Trong sự kiện ngày thứ tư đen tối đó, George Soros đã trở thành một huyền thoại, dù ông không phải là người duy nhất đóng góp vào thảm họa. Nhiều nhà giao dịch cùng nhau bán khống đồng bảng Anh vào ngày đó. Tuy vậy, không thể phủ nhận rằng Soros đã có đóng góp quan trọng nhất và là người dẫn đầu chiến thắng trước ngân hàng Anh, khiến nó sụp đổ.

Nếu Soros không đầu tư số tiền lớn như vậy để bán khống đồng bảng Anh, có lẽ ngân hàng đã có thể duy trì giá trị của đồng tiền này. Hơn nữa, Soros đã chứng tỏ mình là một đối thủ quyết liệt, với kế hoạch chi tiết và khả năng tấn công vào thời điểm đúng, không để lại cơ hội cho ngân hàng phản đòn.

Ý nghĩa và bài học từ sự kiện thứ tư đen tối là gì?

Thứ tư đen tối, sự kiện đáng nhớ trong lịch sử tài chính, đã gắn liền với cái tên George Soros và mang đến những hậu quả vô cùng đáng kinh ngạc cho chính phủ Anh. Nhưng trong cơn bão khốc liệt đó, từ những mảnh vỡ của thị trường tài chính suy thoái, cũng mang đến những bài học sâu sắc và thông điệp quý giá.

Hành động táo bạo và tài ba của Soros không chỉ là cuộc tấn công quyết liệt vào đồng bảng Anh mà còn chứa đựng những nguyên tắc và chiến lược quan trọng mà các nhà giao dịch tiền tệ có thể học hỏi và rút ra kinh nghiệm. Điều này chứng tỏ rằng trên thị trường tài chính, không chỉ những quyết định lớn mà cả sự nhạy bén và khả năng đọc hiểu tình hình cũng đóng vai trò quan trọng. Cụ thể:

Với chính phủ và các tổ chức tài chính

Thứ tư đen tối đã tạo ra tác động sâu sắc đến chính phủ và các tổ chức tài chính. Nó đã làm nổi bật nhược điểm của việc dựa vào lãi suất ERM chỉ dựa trên một quốc gia (Đức), mà không xem xét tổng thể kinh tế châu Âu. Điều này đã đặt ra những tiêu chuẩn không thể đạt được đối với nhiều quốc gia khác. Bài học quan trọng là để xây dựng một đồng tiền chung, cần dựa trên sự phát triển của toàn bộ khu vực thay vì chỉ một quốc gia.

Thảm họa này cũng đã cung cấp một bài học cho các tổ chức tài chính, đó là việc thực hiện biện pháp cực đoan để chống lại thị trường có thể không mang lại hiệu quả và chỉ gây lãng phí tài nguyên.

Với các nhà đầu tư

• Thứ nhất, không có gì là không thể. Soros đã chứng minh rằng dù chỉ là một cá nhân đơn lẻ, ta vẫn có thể đạt được những thành công đáng kinh ngạc. Việc ông đánh bại một ngân hàng trung ương và khiến Anh rời khỏi ERM là minh chứng cho sự linh hoạt và tiềm năng của các nhà giao dịch.
• Thứ hai, luôn tìm kiếm cơ hội trong sự hỗn loạn. Trong những thời điểm khó khăn và biến động, ta cần sẵn lòng tận dụng tình hình và thực hiện các biện pháp cực đoan để đạt lợi nhuận. Sự không ổn định có thể tạo ra những cơ hội giao dịch lớn, và ta cần nhạy bén để nhận biết và khai thác chúng.
• Thứ ba, kế hoạch và tự lượng sức rất quan trọng. Trong giao dịch, ta cần có kế hoạch rõ ràng và đánh giá tỉnh táo khả năng của bản thân. Không nên tự mãn và mạo hiểm quá mức. Mặc dù Soros đã thành công, nhưng điều đó là nhờ vào kinh nghiệm lâu dài và nguồn tài chính lớn. Do đó, ta cần tự tin nhưng không chủ quan trên thị trường này và luôn đánh giá mức độ rủi ro và khả năng của mình trước khi tham gia giao dịch.

Thảm họa ngày thứ tư đen tối, mắc dù đã gây ra nhiều rắc rối, nhưng đã mang lại những bài học quan trọng cho vương quốc Anh. Sau sự kiện này, đã có những quyết định và chính sách kinh tế mới được đưa ra, góp phần vào sự phát triển kinh tế, giảm thiểu thất nghiệp và lạm phát trong đất nước này.

Dù những bài học từ thảm họa này có thể không áp dụng trực tiếp cho các nhà giao dịch cá nhân với quy mô và tài chính nhỏ lẻ, nhưng chúng vẫn mang ý nghĩa về tâm lý và niềm tin rằng không có gì là không thể. Hiểu rõ về sự kiện này cũng giúp khám phá sâu hơn về đồng bảng Anh và tình hình tổng thể của Liên minh châu Âu, từ đó hỗ trợ trong việc phân tích thị trường và tìm kiếm cơ hội giao dịch.

Trang Thái Hùng

Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.